Xe máy điện ngày càng phổ biến như một phương tiện di chuyển thân thiện với môi trường và tiện lợi. Tuy nhiên, đôi khi người sử dụng có thể gặp phải tình trạng xe máy điện bị kêu, phát ra những âm thanh khó chịu từ nhiều bộ phận khác nhau. Tiếng kêu này không chỉ gây phiền toái mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo về những vấn đề kỹ thuật cần được kiểm tra và khắc phục kịp thời để đảm bảo an toàn khi vận hành.
Nguyên nhân khiến xe máy điện bị kêu
Tiếng kêu từ xe máy điện bị kêu có thể xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau, từ những bộ phận đơn giản đến các chi tiết phức tạp hơn. Việc xác định đúng nguyên nhân sẽ giúp bạn có hướng xử lý chính xác, tránh làm hư hỏng thêm chiếc xe yêu quý của mình. Các tiếng động bất thường này thường tập trung ở khu vực bánh trước, bánh sau, hoặc hệ thống giảm xóc.
Ổ bi bánh xe bị mòn hoặc vỡ
Ổ bi (bạc đạn) là bộ phận quan trọng giúp bánh xe quay trơn tru. Theo thời gian sử dụng, đặc biệt là khi không được bảo dưỡng, tra dầu mỡ định kỳ, ổ bi có thể bị khô dầu, dẫn đến ma sát tăng cao và tạo ra tiếng kêu rào rào hoặc lục cục khi bánh xe quay. Chở tải trọng quá lớn so với quy định của nhà sản xuất cũng là một nguyên nhân phổ biến khiến ổ bi chịu áp lực cao, dễ bị biến dạng hoặc vỡ, gây ra tiếng kêu rõ rệt ở cả bánh trước và bánh sau.
Để kiểm tra tình trạng ổ bi, bạn có thể dựng xe bằng chân chống giữa (hoặc nhờ người giữ xe nghiêng với bánh trước), sau đó dùng tay quay mạnh bánh xe. Lắng nghe kỹ âm thanh phát ra từ trục bánh xe. Nếu tiếng kêu xuất hiện rõ rệt tại vị trí này, khả năng cao ổ bi đã gặp vấn đề. Việc thay thế ổ bi kịp thời là cần thiết để tránh ảnh hưởng xấu đến các bộ phận khác trong hệ thống bánh xe và đảm bảo an toàn khi lái xe.
Kiểm tra định kỳ xe máy điện tránh phát ra tiếng kêu
Hệ thống phanh gặp vấn đề
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến xe máy điện bị kêu là do hệ thống phanh, đặc biệt là má phanh. Khi má phanh bị kẹt và không thể trở về vị trí ban đầu sau khi nhả phanh, chúng sẽ tiếp tục cọ xát vào đĩa phanh hoặc tang trống, tạo ra tiếng kêu rít, cọt kẹt hoặc tiếng cọ sát liên tục. Tình trạng kẹt phanh thường xảy ra do bụi bẩn bám lâu ngày, hoặc do ốc vít, má phanh bị rỉ sét sau khi xe di chuyển dưới trời mưa hoặc qua vùng ngập nước mà không được vệ sinh và sấy khô đúng cách.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Chi tiết Exciter 2019 có mấy màu và phiên bản
- Khắc phục Kẹt Kính Cửa Xe Ô Tô: Hướng Dẫn Chi Tiết Và Hiệu Quả
- Tìm hiểu chi tiết về động cơ xe điện
- Tìm hiểu về Cấu tạo Hệ thống âm thanh trên ô tô
- Xe Ô Tô Chạy Trên Đường: Cơ Chế và Động Năng
Ngoài tiếng kêu khó chịu, má phanh bị kẹt còn làm tăng lực cản, khiến xe di chuyển nặng nề hơn, tốc độ bị giảm và quãng đường đi được sau mỗi lần sạc cũng ngắn lại. Quan trọng hơn, phanh bị kẹt hoặc hoạt động không hiệu quả tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn rất cao, đặc biệt trong các tình huống cần phanh gấp. Bạn có thể thử kiểm tra bằng cách kéo ga nhẹ và sau đó nhả phanh, lắng nghe xem tiếng kêu có thay đổi hoặc biến mất không. Vệ sinh hệ thống phanh và tra dầu mỡ vào các khớp nối có thể khắc phục được tình trạng này nếu nguyên nhân chỉ là bụi bẩn nhẹ.
Má phanh xe máy điện bị kẹt gây tiếng kêu khó chịu
Giảm xóc bị hư hỏng gây tiếng cót két
Bộ phận giảm xóc có nhiệm vụ hấp thụ lực từ mặt đường, giúp xe vận hành êm ái. Khi bộ phận giảm xóc của xe điện bị kêu cót két, âm thanh này thường xuất phát từ việc ty giảm xóc bị méo, cong vênh hoặc lò xo bị rỉ sét, cọ xát vào ống bọc bên ngoài. Tiếng kêu này thường xuất hiện rõ nhất và có cường độ tăng lên khi bạn di chuyển trên những đoạn đường xấu, gồ ghề hoặc khi có người ngồi sau.
Tiếng kêu cót két từ giảm xóc không chỉ gây khó chịu về mặt âm thanh mà còn là dấu hiệu cho thấy khả năng hấp thụ xung lực của xe đã bị giảm sút. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sự ổn định của xe, đặc biệt khi vào cua hoặc phanh gấp, đồng thời làm giảm sự thoải mái cho người lái và người ngồi sau. Việc kiểm tra và thay thế giảm xóc hư hỏng là cần thiết để phục hồi khả năng vận hành êm ái và an toàn cho chiếc xe.
Bánh xe (vành) bị đảo hoặc lệch trục
Tình trạng xe máy điện bị kêu kèm theo cảm giác rung lắc, chao đảo khi di chuyển thường là do bánh xe bị đảo vành hoặc lệch trục tâm. Đảo vành là khi mâm vành xe bị biến dạng, cong vênh do va đập hoặc tải nặng. Lệch trục có thể do trục càng hoặc trục bánh xe bị lỏng, không được siết chặt đúng kỹ thuật. Các nguyên nhân khác bao gồm lốp xe non hơi, quá trình lắp lốp vào vành không đều, hoặc chở quá tải trọng cho phép khiến bánh xe bị biến dạng tạm thời hoặc vĩnh viễn.
Khi bánh xe bị đảo vành, bạn có thể cảm nhận rõ tiếng lạch cạch hoặc tiếng cọ sát nhẹ khi bánh quay, đặc biệt là ở tốc độ cao. Khi vào cua, cảm giác xe bị văng hoặc nghiêng mạnh hơn bình thường. Tình trạng này không chỉ gây ra tiếng kêu khó chịu mà còn làm giảm hiệu quả phanh và tăng nguy cơ mất lái, rất nguy hiểm khi di chuyển nhanh hoặc trên địa hình phức tạp.
Vành bánh sau xe máy điện bị đảo gây tiếng kêu khi di chuyển
Ốc cố định dè chắn bùn bị lỏng
Đây là một trong những nguyên nhân phát ra tiếng kêu trên xe máy điện bị kêu khá phổ biến nhưng thường bị bỏ qua. Dè chắn bùn được cố định vào thân xe bằng các ốc vít. Nếu một hoặc nhiều ốc vít này bị lỏng hoặc rơi mất, dè chắn bùn sẽ không còn chắc chắn, bị rung lắc khi xe di chuyển. Tiếng kêu từ dè chắn bùn thường là tiếng lọc cọc, lạch cạch, đặc biệt rõ khi đi qua đường xóc hoặc khi có gió lớn.
Tiếng kêu này không ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của xe hay an toàn vận hành ở mức độ lớn, nhưng nó gây ra sự khó chịu cho người lái. Việc khắc phục rất đơn giản, bạn chỉ cần kiểm tra và siết chặt lại các ốc vít cố định dè chắn bùn. Nếu ốc bị mất, hãy bổ sung ốc mới có kích thước phù hợp. Lưu ý không siết ốc quá chặt để tránh làm trờn ren.
Líp và xích bị khô dầu hoặc chùng
Đối với các mẫu xe máy điện bị kêu sử dụng hệ thống truyền động bằng xích và líp (giống xe đạp), tiếng kêu ở bánh sau thường xuất phát từ việc xích và líp bị khô dầu hoặc bị chùng. Khi không được tra dầu bôi trơn định kỳ, các mắt xích và răng líp sẽ ma sát trực tiếp với nhau, tạo ra tiếng lạch cạch nhẹ nhàng nhưng liên tục khi bánh xe quay. Xích bị chùng cũng có thể va đập vào hộp xích hoặc càng sau, gây ra tiếng động tương tự.
Mặc dù tiếng kêu này ban đầu có thể không quá lớn và ít ảnh hưởng đến khả năng di chuyển, nhưng nếu để lâu dài, xích và líp khô dầu sẽ bị mài mòn nhanh chóng. Xích bị chùng quá mức có thể bị tuột khỏi líp hoặc thậm chí bị đứt khi tăng tốc đột ngột. Việc thường xuyên kiểm tra độ căng của xích và tra dầu bôi trơn chuyên dụng cho xích xe máy là cách đơn giản và hiệu quả để loại bỏ tiếng kêu này và kéo dài tuổi thọ của bộ truyền động.
Động cơ bị bó hoặc hư hỏng bên trong
Một nguyên nhân nghiêm trọng hơn khiến xe máy điện bị kêu ở bánh sau là do động cơ gặp trục trặc. Tình trạng này thường xảy ra khi động cơ bị ngập nước hoặc hoạt động trong môi trường ẩm ướt trong thời gian dài, khiến các lá thép stator và rotor bên trong bị han rỉ. Lớp rỉ sét này có thể khiến các lá thép bị bám chặt vào nhau hoặc cọ xát vào nhau khi động cơ quay, dẫn đến hiện tượng “bó động cơ” và phát ra tiếng kêu ken két, rít hoặc tiếng cọ sát mạnh.
Động cơ bị bó không chỉ tạo ra tiếng kêu bất thường mà còn làm giảm đáng kể hiệu suất hoạt động của xe, xe chạy chậm và ì hơn. Ngoài ra, nó còn gây quá tải cho bộ điều khiển và ắc quy, khiến chúng bị nóng lên và nhanh hỏng. Nếu bạn nhận thấy xe chạy yếu đi, kèm theo tiếng kêu từ khu vực bánh sau và bộ phận động cơ bị nóng hơn bình thường, đó là dấu hiệu cần đưa xe đi kiểm tra động cơ ngay lập tức.
Phân biệt các loại tiếng kêu thường gặp
Để dễ dàng xác định nguyên nhân khiến xe máy điện bị kêu, bạn có thể thử phân biệt các loại tiếng kêu khác nhau:
- Tiếng kêu rào rào, lục cục: Thường liên quan đến ổ bi bị mòn hoặc vỡ. Âm thanh này thường tỷ lệ thuận với tốc độ quay của bánh xe.
- Tiếng kêu rít, cọt kẹt (khi bóp hoặc nhả phanh, hoặc liên tục khi di chuyển): Gần như chắc chắn là do hệ thống phanh, có thể là má phanh bị kẹt, mòn hết, hoặc đĩa phanh bị bẩn/cong vênh.
- Tiếng kêu cót két: Dấu hiệu điển hình của giảm xóc gặp vấn đề, thường xuất hiện khi xe nhún hoặc đi qua chỗ xóc.
- Tiếng kêu lạch cạch, lọc cọc: Có thể do dè chắn bùn lỏng, xích/líp khô dầu (lạch cạch liên tục theo vòng quay), hoặc các chi tiết nhựa/kim loại nhỏ khác bị rung lắc.
- Tiếng kêu ken két, rít mạnh, cọ sát liên tục từ khu vực động cơ: Đây là dấu hiệu nghiêm trọng, thường liên quan đến động cơ bị bó hoặc hư hỏng bên trong.
Lắng nghe kỹ vị trí phát ra tiếng kêu và đặc điểm âm thanh sẽ giúp bạn khoanh vùng nguyên nhân chính xác hơn.
Cách khắc phục và xử lý tiếng kêu trên xe máy điện
Khi xe máy điện bị kêu, việc đầu tiên cần làm là không nên tiếp tục cố gắng sử dụng xe ở tốc độ cao hoặc trên quãng đường dài, đặc biệt nếu tiếng kêu kèm theo cảm giác bất thường khi lái. Dừng xe an toàn và tìm cách xác định nguồn gốc tiếng kêu. Tùy thuộc vào nguyên nhân, bạn có thể tự mình xử lý hoặc cần tìm đến sự trợ giúp chuyên nghiệp.
Tự kiểm tra và xử lý các lỗi đơn giản
Nhiều nguyên nhân gây ra tiếng kêu trên xe máy điện bị kêu có thể được khắc phục ngay tại nhà với dụng cụ cơ bản:
- Dè chắn bùn lỏng: Kiểm tra các ốc vít cố định dè chắn bùn, dùng tua vít hoặc cờ lê phù hợp để siết chặt lại. Nếu ốc bị gãy hoặc mất, hãy thay thế bằng ốc mới.
- Líp và xích khô dầu: Sử dụng bàn chải hoặc khăn để làm sạch bụi bẩn bám trên xích và líp. Sau đó, dùng dầu bôi trơn chuyên dụng cho xích xe máy tra đều lên toàn bộ sợi xích. Kiểm tra độ chùng của xích, nếu quá chùng cần điều chỉnh lại độ căng (thường có ốc điều chỉnh ở càng sau).
- Má phanh bị kẹt do bụi bẩn: Dùng bình xịt khí nén hoặc bàn chải để làm sạch bụi bẩn bám quanh má phanh và heo dầu. Có thể tra một chút dầu bôi trơn vào các khớp chuyển động của heo dầu (lưu ý tuyệt đối không để dầu dính vào má phanh và đĩa phanh).
- Lốp xe non hơi: Kiểm tra áp suất lốp và bơm lốp đến mức áp suất khuyến nghị của nhà sản xuất. Lốp đủ hơi không chỉ loại bỏ tiếng kêu do lốp non cọ sát mà còn giúp xe vận hành nhẹ nhàng và tiết kiệm năng lượng hơn.
Vệ sinh xe máy điện giúp loại bỏ tiếng kêu do bụi bẩn
Khi nào cần đưa xe đến trung tâm sửa chữa
Trong nhiều trường hợp, đặc biệt khi tiếng kêu xuất phát từ các bộ phận quan trọng hoặc phức tạp, bạn nên đưa xe máy điện bị kêu đến các trung tâm sửa chữa hoặc bảo dưỡng uy tín để được kiểm tra và khắc phục bởi thợ chuyên nghiệp.
- Ổ bi bị mòn hoặc vỡ: Việc thay thế ổ bi cần dụng cụ chuyên dụng và kỹ thuật tháo lắp chính xác để không làm hỏng các bộ phận liên quan.
- Hệ thống phanh hư hỏng nặng: Nếu má phanh bị mòn hết, đĩa phanh bị cong vênh, hoặc heo dầu gặp vấn đề, cần thay thế hoặc sửa chữa bởi thợ có kinh nghiệm để đảm bảo hệ thống phanh hoạt động an toàn và hiệu quả.
- Giảm xóc bị hư hỏng: Sửa chữa hoặc thay thế giảm xóc đòi hỏi kỹ thuật và dụng cụ phù hợp. Việc lắp đặt sai có thể ảnh hưởng đến khả năng vận hành và an toàn.
- Bánh xe bị đảo vành: Cần mang xe đến tiệm sửa chữa có máy cân vành hoặc kỹ thuật nắn vành chuyên nghiệp để khắc phục tình trạng đảo vành.
- Động cơ bị bó hoặc hư hỏng bên trong: Đây là vấn đề nghiêm trọng nhất. Tuyệt đối không nên tự ý tháo động cơ nếu không có chuyên môn sâu và dụng cụ cần thiết. Việc sửa chữa động cơ cần được thực hiện bởi kỹ thuật viên lành nghề để tránh làm hỏng thêm hoặc lắp sai.
Việc cố gắng tự sửa chữa các lỗi phức tạp mà không có đủ kiến thức và dụng cụ có thể khiến tình trạng hư hỏng trở nên nặng hơn, tốn kém chi phí sửa chữa sau này và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn rất cao khi sử dụng xe.
Phòng ngừa và bảo dưỡng định kỳ
Cách tốt nhất để tránh tình trạng xe máy điện bị kêu và các vấn đề hư hỏng khác là thực hiện bảo dưỡng định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
- Kiểm tra và làm sạch xe thường xuyên: Giữ cho xe luôn sạch sẽ, đặc biệt là các bộ phận như bánh xe, hệ thống phanh, xích/líp. Sau khi đi mưa hoặc qua vùng ngập nước, nên làm khô xe càng sớm càng tốt.
- Tra dầu bôi trơn: Bôi trơn định kỳ cho xích/líp (nếu có) và các khớp chuyển động của hệ thống phanh, chân chống.
- Kiểm tra áp suất lốp: Duy trì áp suất lốp đúng chuẩn giúp xe vận hành ổn định, giảm áp lực lên các bộ phận khác như ổ bi và giảm xóc.
- Kiểm tra độ căng của xích: Điều chỉnh độ chùng của xích theo đúng tiêu chuẩn để tránh tiếng ồn và mài mòn.
- Lắng nghe âm thanh bất thường: Hãy chú ý đến những tiếng động lạ phát ra từ xe trong quá trình sử dụng. Phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường giúp bạn khắc phục vấn đề kịp thời trước khi chúng trở nên nghiêm trọng.
FAQs về tiếng kêu trên xe máy điện
-
Xe máy điện phát ra tiếng kêu cót két khi đi qua chỗ xóc là bị gì?
Tiếng kêu cót két khi nhún hoặc đi qua chỗ xóc thường là dấu hiệu cho thấy hệ thống giảm xóc của xe đang gặp vấn đề, có thể bị khô dầu, rỉ sét, hoặc bị biến dạng. -
Tại sao xe máy điện lại kêu rít khi phanh?
Tiếng kêu rít khi phanh thường do má phanh bị mòn gần hết, bề mặt má phanh hoặc đĩa phanh/tang trống bị bẩn, dính dầu mỡ, hoặc hệ thống phanh bị kẹt. -
Tiếng lạch cạch từ bánh sau xe máy điện có nguy hiểm không?
Tiếng lạch cạch từ bánh sau có thể do nhiều nguyên nhân, từ đơn giản như xích/líp khô dầu hoặc dè chắn bùn lỏng, đến nghiêm trọng hơn như ổ bi hoặc động cơ gặp vấn đề. Nên kiểm tra để xác định nguyên nhân chính xác. Nếu do xích/líp khô, không nguy hiểm ngay lập tức nhưng cần khắc phục để tránh mài mòn. Nếu do ổ bi hoặc động cơ, cần xử lý sớm để đảm bảo an toàn. -
Có nên tự sửa khi xe máy điện bị kêu không?
Đối với các nguyên nhân đơn giản như dè chắn bùn lỏng, xích/líp khô dầu, bạn có thể tự kiểm tra và khắc phục. Tuy nhiên, với các vấn đề phức tạp hơn liên quan đến ổ bi, phanh, giảm xóc, đảo vành hoặc động cơ, nên đưa xe đến trung tâm sửa chữa uy tín để được xử lý bởi thợ chuyên nghiệp. -
Bảo dưỡng định kỳ có giúp tránh tình trạng xe máy điện bị kêu không?
Có. Bảo dưỡng định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu mài mòn, khô dầu hoặc hư hỏng tiềm ẩn, từ đó có biện pháp khắc phục kịp thời trước khi chúng phát triển thành tiếng kêu hoặc các vấn đề nghiêm trọng hơn.
Xe máy điện là phương tiện đồng hành hàng ngày, và việc lắng nghe những âm thanh từ nó là cách đơn giản để hiểu tình trạng “sức khỏe” của xe. Tình trạng xe máy điện bị kêu ở bất kỳ vị trí nào cũng là một cảnh báo không nên bỏ qua. Việc chủ động kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa kịp thời không chỉ giúp loại bỏ những tiếng kêu khó chịu, mang lại trải nghiệm lái xe êm ái hơn mà còn đảm bảo an toàn cho bản thân và kéo dài tuổi thọ của chiếc xe. Tại Brixton Việt Nam, chúng tôi luôn khuyến khích người lái xe quan tâm đến việc chăm sóc phương tiện của mình để có những hành trình an tâm và trọn vẹn nhất.