Việc nhập khẩu xe ô tô biếu tặng tại Việt Nam luôn là một chủ đề phức tạp, thu hút sự quan tâm của cả doanh nghiệp và cá nhân. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích các quy định pháp lý, đặc biệt là những thay đổi gần đây liên quan đến xác định trị giá và tính thuế, nhằm cung cấp thông tin hữu ích và toàn diện cho những ai đang tìm hiểu về lĩnh vực này. Nắm vững các quy định là chìa khóa để đảm bảo quá trình nhập khẩu diễn ra thuận lợi, minh bạch và tránh các rủi ro pháp lý không đáng có.
Thực trạng nhập khẩu xe ô tô biếu tặng và vấn đề gian lận thuế
Trong quá khứ, hình thức nhập khẩu xe ô tô biếu tặng đã từng bị một số đối tượng lợi dụng để trục lợi, gây thất thoát ngân sách nhà nước. Những thông tin báo chí vào cuối tháng 5/2022 đã phản ánh rõ nét về các chiêu thức lách luật tinh vi, đặc biệt là đối với các loại siêu xe. Vấn đề này đã được Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc giải đáp công khai trước Quốc hội, cho thấy sự quan tâm sâu sắc của các cơ quan quản lý.
Theo Bộ trưởng, nguyên nhân phát sinh vấn đề này một phần do đặc thù của thị trường xe hơi Việt Nam. Các hãng xe lớn thường có đại lý chính thức để chuyển giao xe, nhưng với nhiều loại xe đặc thù hoặc có số lượng bán ra ít, các hãng không thiết lập đại lý. Điều này khiến các doanh nghiệp chuyển sang hình thức nhập khẩu xe dưới dạng quà biếu, tặng để đưa xe về Việt Nam. Kẽ hở trong quy định hoặc sự thiếu minh bạch trong khai báo trị giá đã tạo điều kiện cho các hành vi gian lận.
Hải quan siết chặt quản lý và truy thu thuế
Trước thực trạng trên, Bộ Tài chính đã nhanh chóng chỉ đạo Tổng cục Hải quan tiến hành kiểm tra, rà soát. Kết quả kiểm tra cho thấy nhiều doanh nghiệp đã kê khai trị giá xe ở mức thấp hơn nhiều so với giá trị thực tế. Tuy nhiên, nhờ vào việc áp dụng các quy định về xác định giá tính thuế của hải quan, cơ quan chức năng đã kịp thời phát hiện và truy thu thuế đầy đủ.
Cụ thể, thống kê giai đoạn từ năm 2012 đến hết tháng 5/2022, tổng số tiền thuế (bao gồm thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng) phát sinh từ việc nhập khẩu xe ô tô biếu tặng theo khai báo ban đầu chỉ là 9.476 tỷ đồng. Thế nhưng, sau khi cơ quan hải quan thực hiện xác định lại giá theo đúng quy định pháp luật và ấn định số thuế phải nộp, con số này đã tăng lên đáng kể, đạt 14.403 tỷ đồng. Như vậy, số thuế chênh lệch được truy thu thêm là 4.927 tỷ đồng, và toàn bộ số tiền này đều đã được nộp đủ trước khi hàng hóa được thông quan.
Quy trình kiểm tra trị giá và tính thuế nhập khẩu xe ô tô biếu tặng của hải quan
- Làn Đường Cho Xe Ô Tô: Quy Định và Mức Phạt Mới Nhất
- Giá xe ô tô sẽ giảm sâu trong bối cảnh thị trường biến động
- Hướng dẫn phân loại xe ô tô để tính phí cao tốc
- Những Dòng Xe Cũ Không Nên Mua Để Tránh Rủi Ro Tiềm Ẩn
- Nên gửi hàng đi Úc ở đâu giá rẻ, uy tín và an toàn tại HCM
Trong văn bản trả lời cử tri TP. Hà Nội, Bộ Tài chính đã giải thích rõ rằng, đối với hàng hóa (kể cả ô tô) nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại như quà biếu, tặng, người khai hải quan có trách nhiệm tự kê khai và tự xác định trị giá hải quan. Tuy nhiên, do tính chất đặc thù của loại hình này là không có chứng từ mua bán (như hợp đồng hoặc hóa đơn thương mại), cơ quan hải quan có toàn quyền xác định lại trị giá hải quan nếu có căn cứ cho rằng trị giá kê khai không phù hợp. Việc này được thực hiện dựa trên các quy định pháp luật về trị giá hải quan trước khi thông quan và giải phóng hàng hóa. Người khai hải quan buộc phải nộp đủ số tiền thuế còn thiếu trước khi xe được phép lưu hành.
Những thay đổi quan trọng trong quy định: Thông tư 45/2022/TT-BTC
Để tăng cường công tác quản lý và phòng chống gian lận, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Hải quan rà soát thường xuyên kết quả xác định giá tính thuế đối với xe ô tô nhập khẩu theo loại hình quà biếu, tặng. Đồng thời, Bộ cũng yêu cầu phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế nội địa để đảm bảo thu đúng, thu đủ các loại thuế, bao gồm cả thuế thu nhập.
Bãi bỏ giấy phép nhập khẩu và siết chặt thủ tục
Điểm mấu chốt và đáng chú ý nhất trong nỗ lực siết chặt quản lý là việc ban hành Thông tư số 45/2022/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số quy định về thủ tục hải quan và quản lý xe ô tô, xe gắn máy của các đối tượng được phép nhập khẩu, tạm nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại. Thông tư này chính thức có hiệu lực từ ngày 10/9/2022.
Một trong những thay đổi mang tính đột phá là Thông tư 45 đã bãi bỏ “Giấy phép nhập khẩu, tạm nhập khẩu xe ô tô, xe gắn máy” khỏi bộ hồ sơ nhập khẩu, tạm nhập khẩu. Trước đây, loại giấy phép này là một phần quan trọng trong quy trình. Việc bãi bỏ nó không có nghĩa là thủ tục được nới lỏng, mà ngược lại, quy trình nhập khẩu, tạm nhập khẩu được cơ quan hải quan siết chặt và kiểm soát chặt chẽ hơn thông qua các cơ chế khác.
Thay đổi về số lượng và quy trình khai báo
Thông tư 45 cũng đã bãi bỏ giới hạn số lượng xe mà mỗi tổ chức, cá nhân được phép nhập khẩu xe ô tô biếu tặng trong năm (trước đây là 1 xe ô tô và 1 xe gắn máy) theo quy định cũ tại Thông tư số 143. Thay vào đó, chính sách quản lý xe ô tô, xe gắn máy nhập khẩu dưới dạng quà biếu, quà tặng, hàng mẫu, tài sản di chuyển sẽ thực hiện theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Điều này cho thấy một sự thay đổi trong cách tiếp cận, chuyển từ việc kiểm soát số lượng đơn thuần sang kiểm soát chặt chẽ hơn về bản chất, mục đích và giá trị của việc nhập khẩu.
Về quy trình, người khai hải quan có trách nhiệm khai đầy đủ các chỉ tiêu thông tin trên tờ khai hải quan và gửi các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan qua Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan hoặc nộp trực tiếp tại chi cục hải quan. Trong thời gian chờ kết quả kiểm tra chuyên ngành, người khai hải quan phải chịu trách nhiệm bảo quản xe tại địa điểm được phép đưa về bảo quản.
Khi có trường hợp phải xác định lại trị giá hải quan và ban hành quyết định ấn định thuế, chi cục hải quan nơi thực hiện thủ tục nhập khẩu xe sẽ có văn bản gửi bổ sung cho cục thuế tỉnh, thành phố nơi quản lý thuế của tổ chức, cá nhân nhập khẩu xe. Văn bản này sẽ thông báo về trị giá xác định lại của chiếc xe và số tiền thuế (chi tiết từng sắc thuế) mà cơ quan hải quan đã thu bổ sung để phối hợp quản lý và thu thuế đầy đủ.
Tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật khi nhập khẩu xe ô tô biếu tặng
Những thay đổi trong quy định và sự siết chặt của cơ quan hải quan cho thấy cam kết của nhà nước trong việc đảm bảo thu đúng, thu đủ thuế và chống thất thu ngân sách. Đối với các cá nhân và doanh nghiệp có nhu cầu nhập khẩu xe ô tô biếu tặng, việc nắm rõ và tuân thủ các quy định hiện hành là vô cùng cần thiết. Điều này không chỉ giúp tránh được các rắc rối pháp lý mà còn góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch và công bằng.
Để đảm bảo quá trình nhập khẩu diễn ra suôn sẻ và đúng luật, quý vị nên tìm hiểu kỹ lưỡng các thông tin cập nhật từ Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan, hoặc tìm đến các chuyên gia tư vấn có kinh nghiệm. Việc chủ động tìm kiếm và xác minh thông tin sẽ giúp quá trình nhập khẩu xe ô tô biếu tặng của bạn được thực hiện một cách chuyên nghiệp và hiệu quả. Để cập nhật thêm kiến thức về thị trường ô tô và các quy định liên quan, bạn có thể truy cập brixtonvietnam.com.vn.
