Tìm hiểu chi tiết về lỗi đè vạch khi tham gia giao thông

Việc tuân thủ luật giao thông, đặc biệt là việc chấp hành các hiệu lệnh của vạch kẻ đường, đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho chính người lái xe và những người xung quanh. Một trong những lỗi phổ biến mà nhiều người tham gia giao thông dễ mắc phải chính là lỗi đè vạch. Hiểu rõ về lỗi đè vạch và quy định xử phạt liên quan sẽ giúp chúng ta di chuyển đúng luật và an toàn hơn trên mọi hành trình.

Lỗi đè vạch kẻ đường là gì?

Lỗi đè vạch được xác định khi bánh xe của phương tiện giao thông (bao gồm cả xe máy và ô tô) chạy trên hoặc lấn qua các loại vạch kẻ đường mà theo quy định là không được phép cắt qua hoặc đè lên. Các loại vạch này được kẻ trên mặt đường để phân chia làn đường, hướng đi, vị trí dừng đỗ, hay giới hạn phần đường xe chạy. Việc vi phạm vạch kẻ đường cho thấy người điều khiển phương tiện đã không tuân thủ chỉ dẫn, tiềm ẩn nguy cơ gây mất trật tự và an toàn giao thông.

Tại sao việc đè vạch bị cấm?

Các loại vạch kẻ đường như vạch liền màu vàng hoặc màu trắng được thiết kế nhằm mục đích rõ ràng: phân tách luồng giao thông ngược chiều hoặc cùng chiều tại những vị trí nguy hiểm, cần sự phân định rõ ràng hoặc tại nơi cấm chuyển làn. Việc đè vạch hoặc lấn làn qua những vạch này có thể dẫn đến những tình huống nguy hiểm như đối đầu trực diện, va chạm bên sườn khi chuyển làn đột ngột, hoặc cản trở dòng chảy của các phương tiện khác. Do đó, quy định cấm đè vạch nhằm duy trì kỷ luật, an toàn và hiệu quả cho hệ thống giao thông.

Phân loại các loại vạch kẻ đường phổ biến tại Việt Nam

Hệ thống vạch kẻ đường tại Việt Nam được quy định chi tiết trong Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 41:2019/BGTVT. Việc hiểu rõ ý nghĩa của từng loại vạch là nền tảng để tránh mắc lỗi đè vạch không đáng có. Các nhóm vạch chính bao gồm vạch phân chia hai chiều xe chạy ngược chiều, vạch phân chia các làn xe chạy cùng chiều và vạch giới hạn mép phần đường.

Vạch phân chia hai chiều xe chạy ngược chiều (Vạch vàng)

Nhóm vạch này có màu vàng, dùng để phân chia hai chiều xe chạy trên cùng một tuyến đường. Có nhiều dạng vạch vàng khác nhau với ý nghĩa riêng biệt. Vạch đơn nét đứt màu vàng cho phép xe cắt qua để sử dụng làn ngược chiều (ví dụ như để vượt xe) khi cần thiết. Ngược lại, vạch đơn nét liền màu vàng hoặc vạch đôi song song liền nét màu vàng tuyệt đối cấm đè vạch và cấm lấn làn. Những vạch này thường xuất hiện ở những đoạn đường nguy hiểm, tầm nhìn hạn chế hoặc tại khu vực đông dân cư, yêu cầu các phương tiện đi đúng làn của mình. Đặc biệt, loại vạch đôi song song liền nét thường được sử dụng trên các tuyến đường có mật độ giao thông cao, nhiều hơn 4 làn xe.
Vạch đôi song song (một liền, một đứt) phân chia làn đường ngược chiềuMột dạng đặc biệt là vạch đôi song song, trong đó có một vạch liền nét và một vạch đứt nét. Vạch này thường dùng trên đường có từ 2 làn xe trở lên. Đối với phương tiện đi ở làn tiếp giáp vạch đứt nét, được phép cắt qua vạch khi cần thiết (ví dụ như để vượt). Tuy nhiên, phương tiện đi ở làn tiếp giáp vạch liền nét thì hoàn toàn không được phép đè vạch hoặc lấn làn sang chiều ngược lại.

Vạch phân chia các làn xe chạy cùng chiều (Vạch trắng)

Nhóm vạch này có màu trắng, dùng để phân chia các làn xe chạy cùng chiều trên cùng một hướng. Tương tự vạch vàng, vạch trắng cũng có dạng đứt nét và liền nét. Vạch đơn nét đứt màu trắng cho phép người lái xe máy hoặc ô tô chuyển làn khi điều kiện an toàn cho phép. Đây là loại vạch phổ biến trên các đoạn đường thẳng, thông thoáng. Ngược lại, vạch đơn nét liền màu trắng cấm tuyệt đối việc chuyển làn qua vạch đó. Loại vạch này thường đặt ở những đoạn đường cong, gần nút giao hoặc những khu vực cấm chuyển làn để đảm bảo an toàn giao thông.
Các loại vạch kẻ đường màu trắng phân chia làn cùng chiềuVạch kẻ đường trắng cũng có dạng một vạch liền, một vạch đứt nét, mặc dù ít gặp hơn so với vạch vàng tương tự. Tuy nhiên, ý nghĩa sử dụng cũng tương tự: cho phép xe ở làn tiếp giáp vạch đứt cắt qua (nếu cần thiết), nhưng cấm xe ở làn tiếp giáp vạch liền đè vạch hoặc lấn làn.

• Cẩm Nang Du Lịch Hà Giang Bằng Ô Tô Toàn Diện
• Giải pháp theo dõi xe ô tô hiệu quả, an toàn tối đa
• Biếm họa ô tô xe máy: Góc nhìn hài hước, sâu sắc và thông điệp ý nghĩa
• Giá Exciter 150 Indonesia 2018 Và Rủi Ro Nhập Khẩu
• Kính Xe Ô Tô Bị Mờ: Nguyên Nhân & 5 Cách Khắc Phục Hiệu Quả

Vạch giới hạn mép phần đường xe chạy và các loại vạch khác

Ngoài vạch phân chia làn, còn có vạch giới hạn mép ngoài phần đường xe chạy (thường là vạch liền nét, màu trắng). Vạch này giúp xác định rõ ràng ranh giới giữa lòng đường và lề đường hoặc vai đường. Các phương tiện cơ giới có thể đè lên vạch này khi cần thiết để tránh chướng ngại vật hoặc nhường đường, nhưng phải ưu tiên và đảm bảo an toàn cho xe thô sơ hoặc người đi bộ (nếu có).
Người điều khiển xe máy và ô tô cần hiểu rõ lỗi đè vạchCác loại vạch khác bao gồm vạch kênh hóa dòng chảy (hay còn gọi là vạch xương cá), vạch dừng xe (thường tại các giao lộ có đèn tín hiệu), vạch đi bộ qua đường… Mỗi loại đều có ý nghĩa và quy định sử dụng riêng. Lỗi đè vạch có thể xảy ra với nhiều loại vạch này nếu người lái không tuân thủ đúng chỉ dẫn.

Mức xử phạt chi tiết cho lỗi đè vạch theo quy định hiện hành

Người điều khiển phương tiện mắc lỗi đè vạch sẽ bị xử phạt vì hành vi “Không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường” theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt (đã được sửa đổi, bổ sung). Mức phạt cụ thể sẽ phụ thuộc vào loại phương tiện và vị trí vi phạm.

Vi phạm trên đường hai chiều (vạch liền vàng)

Đối với hành vi đè vạch liền màu vàng trên đường hai chiều, Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định mức phạt như sau:

• Đối với ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô: Phạt tiền từ 200.000 đồng đến 400.000 đồng (quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 5).
• Đối với xe máy và các loại xe tương tự xe máy: Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng (quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 6, Nghị định 100/2019/NĐ-CP, được sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP).

Vi phạm trên cầu (vạch liền)

Việc đè vạch liền trên cầu được xem xét xử phạt riêng với mức cao hơn so với trên đường thông thường, do tính chất nguy hiểm khi tham gia giao thông trên cầu. Theo quy định tại Khoản 2, Điều 5 (đối với ô tô) và Khoản 2, Điều 6 (đối với xe máy) của Nghị định 100/2019/NĐ-CP:

• Đối với ô tô: Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng.
• Đối với xe máy: Phạt tiền từ 300.000 đồng đến 400.000 đồng.

Vi phạm tại vạch xương cá (vạch kênh hóa dòng chảy)

Vạch xương cá (vạch 4.1 trong Quy chuẩn QCVN 41:2019) là vạch kênh hóa dòng chảy dạng gạch chéo, dùng để giới hạn các phần lòng đường mà xe không được phép đi vào hoặc đè lên vạch. Vi phạm đi vào hoặc đè vạch xương cá được xử phạt tương tự như lỗi đè vạch liền:

• Đối với ô tô: Phạt tiền từ 200.000 đồng đến 400.000 đồng (điểm a, khoản 1, Điều 5).
• Đối với xe máy: Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng (điểm a, khoản 1, Điều 6, sửa đổi bởi NĐ 123/2021/NĐ-CP).
• Đối với máy kéo, xe máy chuyên dùng: Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng (điểm a, khoản 1, Điều 7).
• Đối với xe đạp, xe đạp máy (kể cả xe đạp điện): Phạt tiền từ 80.000 đồng đến 100.000 đồng (điểm c, khoản 1, Điều 8).

Vi phạm khi dừng đèn đỏ (vạch dừng xe)

Tại các nút giao thông có đèn tín hiệu, vạch dừng xe là vạch ngang liền nét màu trắng (vạch 7.1 trong QCVN 41:2019). Lỗi đè vạch khi dừng đèn đỏ xảy ra khi phương tiện dừng chờ tín hiệu giao thông vượt quá hoặc bánh xe chèn lên vạch dừng. Hành vi này cũng được xem là không chấp hành chỉ dẫn của vạch kẻ đường.
Xe máy và ô tô dừng chờ đèn đỏ sai vị trí, đè lên vạch dừngMức xử phạt cho lỗi đè vạch dừng khi đèn đỏ được quy định tương tự lỗi đè vạch liền trên đường thông thường:

• Đối với ô tô: Phạt tiền từ 200.000 đồng đến 400.000 đồng (điểm a, khoản 1, Điều 5).
• Đối với xe mô-tô, xe gắn máy: Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng (điểm a, khoản 1, Điều 6, sửa đổi bởi NĐ 123/2021/NĐ-CP).

Các mức phạt nêu trên áp dụng tùy thuộc vào từng trường hợp vi phạm vạch kẻ đường cụ thể. Việc nắm rõ các loại vạch kẻ đường và ý nghĩa của chúng là cách tốt nhất để tránh lỗi đè vạch, đảm bảo an toàn cho bản thân và những người cùng tham gia giao thông, đồng thời tránh bị xử phạt theo quy định của pháp luật.

Hỏi đáp về Lỗi Đè Vạch (FAQs)

Q: Lỗi đè vạch có bị tước giấy phép lái xe không?
A: Thông thường, hành vi đè vạch đơn thuần chỉ bị xử phạt bằng tiền theo quy định. Lỗi đè vạch không thuộc nhóm lỗi bị tước giấy phép lái xe ngay lập tức trừ khi nó đi kèm với các lỗi nghiêm trọng hơn gây hậu quả (ví dụ: đè vạch để vượt xe gây tai nạn).

Q: Đè vạch kẻ đường nào thì bị phạt?
A: Người điều khiển phương tiện chỉ bị xử phạt khi đè vạch hoặc lấn làn qua các loại vạch kẻ đường không được phép cắt qua hoặc đi vào. Các vạch này bao gồm vạch liền màu vàng (đơn hoặc đôi), vạch liền màu trắng, vạch dừng xe, vạch kênh hóa dòng chảy (xương cá). Đè vạch đứt nét màu trắng hoặc màu vàng thường không bị phạt nếu việc chuyển làn hoặc vượt xe được thực hiện đúng quy tắc và đảm bảo an toàn.

Q: Mức phạt lỗi đè vạch cho xe máy và ô tô có khác nhau không?
A: Có, mức phạt tiền cho lỗi đè vạch thường khác nhau giữa xe máy và ô tô. Mức phạt đối với ô tô thường cao hơn so với xe máy cho cùng một hành vi vi phạm vạch kẻ đường, và mức phạt cũng có thể thay đổi tùy thuộc vào địa điểm vi phạm (ví dụ: trên cầu).

Q: Lỗi đè vạch có bị phạt nguội không?
A: Có. Với sự phát triển của hệ thống camera giám sát giao thông, lỗi đè vạch là một trong những hành vi vi phạm phổ biến có thể bị ghi lại và xử phạt nguội thông qua hình ảnh hoặc video.

Hiểu rõ và tuân thủ đúng các quy định về vạch kẻ đường giúp người lái xe di chuyển an toàn, văn minh và tránh được các mức phạt không đáng có. Tham gia giao thông có ý thức là cách chúng ta đóng góp vào một hệ thống giao thông an toàn hơn cho mọi người. Để tìm hiểu thêm thông tin về luật giao thông cũng như các dòng xe phù hợp với nhu cầu di chuyển hàng ngày của bạn, hãy truy cập website Brixton Việt Nam.