Trong lĩnh vực an toàn giao thông đường bộ, việc hiểu rõ các biện pháp xử phạt là vô cùng cần thiết. Nhiều người điều khiển phương tiện vẫn còn nhầm lẫn giữa tạm giữ Giấy phép lái xe và tước Giấy phép lái xe. Hai hình thức này tuy có vẻ tương đồng nhưng bản chất, mục đích và hậu quả pháp lý lại hoàn toàn khác biệt. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về sự phân biệt tạm giữ và tước Giấy phép lái xe để giúp bạn đọc có thêm kiến thức pháp luật và tuân thủ đúng quy định.
Tạm Giữ Giấy Phép Lái Xe: Bản Chất Và Mục Đích
Tạm giữ Giấy phép lái xe là một biện pháp ngăn chặn hành chính được áp dụng để đảm bảo việc thi hành quyết định xử phạt hành chính hoặc để xác minh các tình tiết cần thiết làm căn cứ ra quyết định xử phạt. Theo Điều 82 Nghị định 100/2019/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP), đây là cơ sở pháp lý cho việc lực lượng chức năng tạm giữ các loại giấy tờ liên quan đến phương tiện và người điều khiển, trong đó có Giấy phép lái xe. Mục đích chính của việc tạm giữ GPLX là nhằm buộc người vi phạm phải đến giải quyết vụ việc và chấp hành quyết định xử phạt, tránh trường hợp chây ì hoặc bỏ trốn.
Mục đích của việc tạm giữ Giấy phép lái xe
Biện pháp tạm giữ Giấy phép lái xe không nhằm mục đích hạn chế quyền điều khiển phương tiện của người vi phạm ngay lập tức. Thay vào đó, nó đóng vai trò như một “khoản đặt cọc” hay một “sự bảo đảm” để người vi phạm có trách nhiệm đến cơ quan chức năng để hoàn tất thủ tục xử lý vi phạm. Việc này giúp quy trình xử phạt hành chính diễn ra hiệu quả hơn, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật. Khi bị tạm giữ GPLX, người vi phạm vẫn có thể tiếp tục sử dụng phương tiện giao thông, chỉ cần xuất trình biên bản xử phạt khi được yêu cầu bởi các cán bộ chức năng.
Thời hạn tạm giữ và các trường hợp kéo dài
Thời hạn tạm giữ Giấy phép lái xe được quy định cụ thể tại Khoản 8 Điều 125 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 (được sửa đổi, bổ sung bởi Khoản 64 Điều 1 Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020). Theo đó, thời hạn này thông thường không quá 07 ngày làm việc kể từ ngày tạm giữ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp phức tạp hơn, thời hạn này có thể được kéo dài. Cụ thể, nếu hồ sơ cần chuyển đến người có thẩm quyền xử phạt, thời hạn có thể lên đến 10 ngày làm việc. Đối với những vụ việc yêu cầu giải trình hoặc xác minh nhiều tình tiết liên quan, thời hạn tạm giữ có thể kéo dài không quá 01 tháng. Trong các trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, có nhiều tình tiết phức tạp cần thêm thời gian để điều tra và thu thập chứng cứ, thời hạn này có thể kéo dài tối đa 02 tháng kể từ ngày tạm giữ ban đầu.
Tước Giấy Phép Lái Xe: Bản Chất Và Hậu Quả Nghiêm Trọng
Ngược lại với tạm giữ, tước Giấy phép lái xe là một hình thức xử phạt bổ sung hoặc thậm chí là hình thức xử phạt chính, được áp dụng đối với những cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm nghiêm trọng các quy định về an toàn giao thông. Điều 21 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định rõ bản chất của việc tước GPLX là tước đi quyền hợp pháp được điều khiển phương tiện của người vi phạm trong một khoảng thời gian nhất định. Khi bị tước GPLX, người vi phạm hoàn toàn không được phép tham gia giao thông với loại phương tiện tương ứng với giấy phép đã bị tước.
Khi nào bị tước Giấy phép lái xe?
Việc tước Giấy phép lái xe thường được áp dụng cho các hành vi vi phạm có mức độ nghiêm trọng cao, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn hoặc gây hậu quả lớn cho xã hội. Ví dụ điển hình như việc điều khiển phương tiện mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá quy định, gây tai nạn giao thông, không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông gây nguy hiểm, hoặc vi phạm tốc độ nghiêm trọng. Mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm sẽ quyết định liệu người lái xe có bị tước GPLX và thời hạn tước là bao lâu.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Xe Ô Tô Tải Isuzu QKR 210 Thùng Lửng: Lựa Chọn Tối Ưu
- Đèn pha xe máy Halogen, LED, Projector: Loại nào tốt?
- Tìm địa chỉ mua **Honda Đức Phổ ở đâu uy tín**
- Tổng Hợp 60 Câu Hỏi Điểm Liệt Thi Bằng Lái Xe Ô Tô
- Tuyển Chọn Xe Máy 50cc Cho Nam Nổi Bật
Thời hạn của quyết định tước Giấy phép lái xe
Thời hạn của quyết định tước Giấy phép lái xe được quy định tại Điều 25 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 (được sửa đổi, bổ sung bởi Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020). Theo đó, thời hạn này có thể dao động từ 01 tháng đến 24 tháng, tính từ ngày quyết định xử phạt có hiệu lực thi hành. Trong suốt thời gian bị tước quyền sử dụng, cơ quan có thẩm quyền sẽ giữ Giấy phép lái xe của người vi phạm. Điều này đồng nghĩa với việc người vi phạm không thể sử dụng giấy phép đó để điều khiển phương tiện trong thời gian này. Hơn nữa, trong thời gian bị tước quyền sử dụng, cá nhân hoặc tổ chức cũng không được phép làm thủ tục cấp đổi hoặc cấp mới giấy phép, chứng chỉ hành nghề liên quan.
Hậu Quả Khác Biệt Giữa Tạm Giữ Và Tước Giấy Phép Lái Xe
Sự khác biệt rõ ràng nhất giữa tạm giữ GPLX và tước GPLX nằm ở hậu quả pháp lý và quyền được điều khiển phương tiện của người vi phạm. Đây là điểm mấu chốt để phân biệt tạm giữ và tước Giấy phép lái xe một cách chính xác.
Quyền điều khiển phương tiện khi bị tạm giữ
Khi Giấy phép lái xe bị tạm giữ, người vi phạm vẫn có quyền tiếp tục điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Điều này được quy định tại Khoản 7 Điều 125 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012. Trong thời gian chờ giải quyết vụ việc và nộp phạt, người vi phạm có thể sử dụng biên bản tạm giữ để xuất trình khi có yêu cầu kiểm tra của lực lượng chức năng. Tuy nhiên, nếu quá thời hạn hẹn đến giải quyết vụ việc mà người vi phạm vẫn chưa chấp hành hoặc cố tình điều khiển phương tiện, họ có thể bị xử phạt như hành vi không có giấy tờ hợp lệ, với mức phạt tương ứng.
Nghiêm cấm điều khiển khi bị tước quyền sử dụng
Ngược lại hoàn toàn, trong thời gian bị tước Giấy phép lái xe, cá nhân hoặc tổ chức vi phạm bị nghiêm cấm điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Điều 25 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 và Nghị định 123/2021/NĐ-CP nhấn mạnh rõ điều này. Nếu người vi phạm cố tình điều khiển phương tiện khi đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe, họ sẽ phải đối mặt với những hình phạt rất nặng, tương đương với hành vi điều khiển xe mà không có giấy phép lái xe. Đây là điểm cốt lõi để phân biệt tạm giữ và tước Giấy phép lái xe: tạm giữ không làm mất quyền lái, còn tước thì cấm tuyệt đối.
Xử Lý Vi Phạm Khi Điều Khiển Xe Bị Tước Giấy Phép Lái Xe
Nếu một người bị tước Giấy phép lái xe nhưng vẫn cố tình điều khiển phương tiện tham gia giao thông, hành vi này sẽ bị xử phạt rất nghiêm khắc. Khoản 4 Điều 81 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định rằng, trong thời gian bị tước quyền sử dụng giấy phép, nếu cá nhân hoặc tổ chức vẫn thực hiện các hoạt động ghi trong giấy phép đó (ví dụ như lái xe), họ sẽ bị xử phạt như hành vi không có giấy phép lái xe. Cụ thể, theo Khoản 11 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP, người điều khiển xe ô tô, máy kéo và các loại xe tương tự xe ô tô mà không có Giấy phép lái xe hoặc sử dụng giấy phép không do cơ quan có thẩm quyền cấp, hoặc sử dụng giấy phép bị tẩy xóa, sẽ bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 12 triệu đồng. Điều này cho thấy mức độ răn đe rất cao của pháp luật đối với những trường hợp này.
Trách Nhiệm Của Chủ Phương Tiện Khi Giao Xe
Không chỉ người điều khiển mà cả chủ phương tiện cũng có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu giao xe cho người không đủ điều kiện theo quy định. Điều này được nêu rõ tại Khoản 8 Điều 30 Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Nếu chủ xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự xe ô tô giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện (bao gồm cả trường hợp người điều khiển có Giấy phép lái xe nhưng đã hết hạn sử dụng hoặc đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng) điều khiển xe tham gia giao thông, họ sẽ bị xử phạt. Mức phạt tiền đối với cá nhân có thể từ 4 triệu đồng đến 6 triệu đồng, còn đối với tổ chức, mức phạt sẽ từ 8 triệu đồng đến 12 triệu đồng. Quy định này nhằm tăng cường trách nhiệm của chủ phương tiện trong việc quản lý và đảm bảo an toàn giao thông.
Các Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)
1. Sự khác biệt cơ bản nhất giữa tạm giữ và tước Giấy phép lái xe là gì?
Điểm khác biệt cơ bản nhất là khi bị tạm giữ, người vi phạm vẫn được phép lái xe và có thể xuất trình biên bản xử phạt thay thế; còn khi bị tước, người vi phạm hoàn toàn không được phép điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
2. Tôi có được lấy lại Giấy phép lái xe ngay sau khi nộp phạt nếu bị tạm giữ không?
Thông thường, bạn sẽ được nhận lại Giấy phép lái xe sau khi đã chấp hành xong quyết định xử phạt, bao gồm việc nộp phạt theo quy định.
3. Thời hạn tối đa của việc tạm giữ Giấy phép lái xe là bao lâu?
Trong các trường hợp phức tạp, thời hạn tạm giữ có thể kéo dài tối đa 02 tháng kể từ ngày tạm giữ, nếu cần xác minh thêm tình tiết đặc biệt nghiêm trọng.
4. Bị tước Giấy phép lái xe trong bao lâu thì có thể cấp lại?
Thời hạn tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe có thể từ 01 đến 24 tháng. Trong thời gian này, bạn không được cấp đổi, cấp mới. Sau khi hết thời hạn tước và chấp hành đầy đủ quyết định xử phạt, bạn sẽ được nhận lại giấy phép hoặc có thể làm thủ tục cấp lại nếu giấy phép bị mất/hết hạn.
5. Nếu tôi bị tước Giấy phép lái xe cho xe máy, tôi có được lái ô tô không?
Điều này phụ thuộc vào việc bạn có Giấy phép lái xe hợp lệ cho loại xe ô tô đó hay không và giấy phép lái xe ô tô của bạn có bị tước kèm theo hay không. Nếu chỉ bị tước quyền sử dụng cho xe máy, và bạn có GPLX ô tô hợp lệ, bạn vẫn có thể lái ô tô. Tuy nhiên, hành vi vi phạm có thể dẫn đến việc tước GPLX cho nhiều hạng xe nếu có liên quan.
6. Tôi có thể làm thủ tục cấp lại Giấy phép lái xe khi đang bị tước không?
Không. Trong thời gian bị tước Giấy phép lái xe, cá nhân không được làm thủ tục cấp đổi hoặc cấp mới Giấy phép lái xe.
7. Chủ xe có bị phạt nếu cho người không có Giấy phép lái xe mượn xe không?
Có. Chủ xe sẽ bị phạt nếu giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện điều khiển (bao gồm cả người không có hoặc đang bị tước Giấy phép lái xe) tham gia giao thông.
8. Biên bản tạm giữ Giấy phép lái xe có giá trị thay thế Giấy phép lái xe không?
Trong thời gian tạm giữ, biên bản tạm giữ có giá trị thay thế Giấy phép lái xe để bạn có thể tiếp tục điều khiển phương tiện, nhưng phải đảm bảo đến giải quyết vụ việc trong thời hạn quy định.
9. Hình phạt khi điều khiển xe trong thời gian bị tước Giấy phép lái xe là gì?
Nếu điều khiển xe trong thời gian bị tước Giấy phép lái xe, người vi phạm sẽ bị xử phạt như hành vi không có Giấy phép lái xe, với mức phạt tiền từ 10 đến 12 triệu đồng đối với xe ô tô và các loại xe tương tự.
Việc phân biệt tạm giữ và tước Giấy phép lái xe là kiến thức pháp luật quan trọng mà mỗi người tham gia giao thông nên nắm vững. Hiểu rõ bản chất, mục đích và hậu quả của từng biện pháp sẽ giúp người điều khiển phương tiện và chủ phương tiện tuân thủ pháp luật giao thông một cách nghiêm túc, tránh được những rủi ro và hình phạt không đáng có. Tại Brixton Việt Nam, chúng tôi luôn khuyến khích mọi người lái xe an toàn, đúng luật và có trách nhiệm để góp phần xây dựng một môi trường giao thông văn minh, an toàn.
