Đăng kiểm ô tô là thủ tục pháp lý bắt buộc nhằm đảm bảo phương tiện đủ điều kiện an toàn khi lưu thông trên đường. Tuy nhiên, trong bối cảnh lượng xe cá nhân ngày càng tăng, các trung tâm đăng kiểm đôi khi rơi vào tình trạng quá tải, gây khó khăn cho chủ xe ngay cả với những khiếm khuyết nhỏ. Để khắc phục tình trạng này, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã ban hành thông báo hướng dẫn mới, làm rõ hơn về những lỗi ô tô vẫn được đăng kiểm, giúp quá trình kiểm định trở nên thuận tiện hơn cho người dân.
Bối Cảnh Và Mục Đích Của Quy Định Đăng Kiểm Mới
Tình trạng ùn tắc tại các trung tâm kiểm định kỹ thuật xe cơ giới trong thời gian qua đã trở thành vấn đề nhức nhối. Nhiều chủ xe phải chờ đợi hàng giờ, thậm chí cả ngày, chỉ để chiếc xe của mình được kiểm tra. Điều này gây lãng phí thời gian và chi phí cho người dân, đồng thời tạo áp lực lớn lên hệ thống đăng kiểm.
Trước thực trạng đó, Cục Đăng kiểm đã rà soát và điều chỉnh quy định, đặc biệt là việc phân loại các lỗi kỹ thuật của phương tiện. Mục đích chính là phân biệt rõ ràng giữa các vấn đề thực sự ảnh hưởng đến an toàn giao thông và những sai sót nhỏ mang tính thẩm mỹ hoặc không gây nguy hiểm trực tiếp, từ đó cho phép các phương tiện mắc các lỗi ô tô vẫn được đăng kiểm nếu những lỗi đó không thuộc nhóm nghiêm trọng.
Chi Tiết Các Lỗi Không Quan Trọng Được Phép Đăng Kiểm
Theo hướng dẫn mới dựa trên Thông tư số 16/2021 của Bộ Giao thông Vận tải, các lỗi kỹ thuật của xe cơ giới được chia thành ba nhóm chính: Lỗi không quan trọng (MiD – Minor Defects), Lỗi quan trọng (MaD – Major Defects), và Lỗi nguy hiểm (DD – Dangerous Defects). Chỉ những phương tiện mắc lỗi không quan trọng (MiD) mới được cấp Giấy chứng nhận kiểm định. Các lỗi thuộc nhóm này bao gồm nhiều hạng mục khác nhau trên xe.
Lỗi Nhận Dạng và Ngoại Thất Xe
Các vấn đề liên quan đến nhận diện ban đầu hoặc ngoại thất xe thường được xem xét ở mức độ nhẹ. Ví dụ, màu sơn thực tế của xe có thể không hoàn toàn trùng khớp 100% với màu được ghi trong giấy đăng ký xe. Hoặc biển số đăng ký lắp đặt chưa thật sự chắc chắn nhưng vẫn đảm bảo không rơi rớt khi vận hành bình thường. Những sai sót về biểu trưng thương hiệu, thông tin kẻ trên thân xe (đối với xe kinh doanh vận tải) bị mờ, không rõ hoặc thiếu một phần theo quy định cũng nằm trong nhóm này, miễn là không ảnh hưởng đến việc nhận dạng cơ bản của phương tiện.
Lỗi Về Khung Gầm và Thân Vỏ
Một số khiếm khuyết ở bộ phận khung, thân vỏ hoặc các chi tiết gắn liền với khung cũng được xếp vào nhóm lỗi không quan trọng. Điều này bao gồm các vấn đề như cóc, chốt hãm của móc kéo bị kẹt nhẹ, thân vỏ hoặc thùng hàng bị lỗi gây lọt khí xả hoặc khí động cơ vào khoang lái ở mức độ không đáng kể.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Bảng Giá Xe Volvo S60 Và Đánh Giá Chi Tiết
- đi xe máy và ô tô – Lựa chọn nào tối ưu cho hành trình của bạn?
- Đánh giá màn hình Android Zestech Sóc Trăng
- Hiểu Đúng Về Tiết Kiệm Xăng Cho Ô Tô
- Cảm Biến Áp Suất Lốp Peugeot 5008: Hướng Dẫn Chi Tiết
_1673944215.jpg)
Các cơ cấu khóa mở như cửa xe, khóa cửa, tay nắm cửa hoạt động chưa thật sự trơn tru, nhẹ nhàng. Bậc lên xuống của xe có thể xuất hiện tình trạng mọt, gỉ nhẹ không ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực. Ghế ngồi hoặc giường nằm (nếu có) bị rách mặt đệm hoặc cơ cấu điều chỉnh không hoạt động hoàn hảo. Chắn bùn có thể bị rách, thủng, mọt gỉ, vỡ hoặc không đầy đủ, không chắc chắn nhưng vẫn giữ được chức năng cơ bản là chắn bùn.
Lỗi Hệ Thống Điện, Chiếu Sáng Và Tín Hiệu Nhỏ
Hệ thống điện và chiếu sáng là quan trọng, nhưng một số vấn đề nhỏ vẫn được chấp nhận. Dây điện lắp đặt chưa thật sự chắc chắn nhưng không có nguy cơ chạm chập. Ắc quy lắp đặt không đúng vị trí ban đầu của nhà sản xuất hoặc không chắc chắn hoàn toàn, hoặc có rò rỉ môi chất ở mức độ rất nhẹ, không đáng kể.
Các vấn đề về đèn soi biển số như không đầy đủ số lượng, không đúng kiểu loại ban đầu, lắp không đúng vị trí, không sáng khi bật công tắc, ánh sáng không phải màu trắng chuẩn, kính tán xạ mờ/nứt/vỡ nhẹ, hoặc cường độ sáng không đảm bảo nhìn rõ biển số từ 10m ban ngày. Đèn chiếu sáng trước, sau, đèn xi nhan, đèn định vị có thể bị lỗi thấu kính hoặc gương phản xạ mờ, nứt nhẹ. Còi xe có âm lượng nhỏ hơn 90dB (là giới hạn tối thiểu), âm thanh không ổn định, điều khiển khó sử dụng hoặc không đúng vị trí, hư hỏng nhẹ.
Lỗi Nhẹ Liên Quan Đến Bánh Xe và Lốp
Đối với hệ thống bánh xe và lốp, một số điểm nhỏ cũng được linh động. Áp suất lốp xe có thể không đúng hoàn toàn theo khuyến nghị của nhà sản xuất tại thời điểm kiểm tra. Bánh dự phòng có thể không có sẵn trên xe, hoặc nếu có thì bị nứt vỡ, phồng rộp, mòn đến dấu chỉ báo của nhà sản xuất (tức là đã mòn tới giới hạn cho phép sử dụng).
Các Vấn Đề Nhỏ Với Hệ Thống Phanh
Hệ thống phanh là bộ phận cực kỳ quan trọng, nhưng một lỗi rất nhỏ liên quan đến nó vẫn được chấp nhận. Đó là trường hợp nắp bình chứa dầu trợ lực phanh hoặc xi lanh phanh không kín hoặc bị mất. Lưu ý rằng đây chỉ là vấn đề ở nắp, không phải ở hiệu quả hoạt động hay rò rỉ dầu phanh nghiêm trọng từ hệ thống.
Lỗi Ảnh Hưởng Đến Tầm Nhìn Của Tài Xế
Khả năng quan sát của người lái là yếu tố then chốt cho sự an toàn. Tuy nhiên, các phụ kiện lắp thêm gây che khuất tầm nhìn hai bên hoặc phía trước ở mức độ không đáng kể vẫn có thể được chấp nhận. Lưỡi gạt nước bị mòn nhẹ, hệ thống gạt nước lắp không chắc chắn hoặc không hoạt động hiệu quả 100% (nhưng vẫn có chức năng cơ bản). Hệ thống phun nước rửa kính không có hoặc có lắp nhưng không chắc chắn, không hoạt động, hoặc phun không đúng vị trí lưỡi gạt ở mức độ không gây cản trở lớn đến việc làm sạch kính.
_1673944316.jpg)
Lỗi Nhỏ Ở Hộp Số Và Hệ Thống Dẫn Động
Đối với hệ thống truyền lực, một số khiếm khuyết không nghiêm trọng bao gồm hộp số bị chảy dầu thành giọt nhỏ (khác với chảy thành dòng). Cần điều khiển số có thể hơi cong vênh hoặc không hoàn hảo như mới. Nắp che đầu trục bị thiếu hoặc hư hỏng nhẹ.
Các Lỗi Thiết Bị Khác Được Bỏ Qua
Một số bộ phận khác trên xe cũng có thể có lỗi nhỏ được bỏ qua. Giảm chấn có thể bị rò rỉ dầu nhẹ. Bộ phận đàn hồi của hệ thống treo có độ võng tĩnh lớn hơn so với tiêu chuẩn ban đầu nhưng chưa ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận hành. Khóa cài đóng mở của dây đai an toàn hoạt động chưa nhẹ nhàng hoặc đôi khi tự mở (nhưng vẫn giữ chức năng khóa). Hệ thống dẫn khí thải hoặc bộ giảm âm bị rách, mọt gỉ, hoặc rò rỉ khí thải ở mức độ không đáng kể, không gây tiếng ồn quá lớn. Các loại đồng hồ hoặc đèn báo lỗi trên bảng điều khiển (taplo) có thể báo lỗi ô tô vẫn được đăng kiểm nếu những lỗi này không liên quan đến các hệ thống an toàn cốt lõi như phanh, túi khí, động cơ (đối với các lỗi nghiêm trọng).
Những Trường Hợp Ô Tô Chắc Chắn Bị Từ Chối Đăng Kiểm
Bên cạnh danh sách các lỗi không quan trọng, chủ xe cần nắm rõ những trường hợp mà phương tiện sẽ bị từ chối đăng kiểm ngay lập tức. Đây là những lỗi thuộc nhóm quan trọng (MaD) hoặc nguy hiểm (DD), ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn của chính xe đó và các phương tiện khác cùng tham gia giao thông.
Xe Chưa Hoàn Thành Nghĩa Vụ Phạt Nguội
Một trong những lý do phổ biến nhất khiến xe bị từ chối đăng kiểm là chủ phương tiện chưa thực hiện việc nộp phạt cho các vi phạm giao thông đã được ghi nhận qua hệ thống giám sát (phạt nguội). Thông tin về các lỗi này được liên thông giữa cơ quan công an và Cục Đăng kiểm. Nếu hệ thống báo xe có phạt nguội chưa giải quyết, trung tâm đăng kiểm sẽ không tiến hành kiểm định cho đến khi chủ xe hoàn tất việc nộp phạt.
Tự Ý Thay Đổi Số Ghế Ngồi Nguyên Bản
Việc tự ý tăng số lượng ghế ngồi trên xe so với thiết kế ban đầu của nhà sản xuất là hành vi vi phạm nghiêm trọng. Điều này phổ biến ở một số dòng xe bán tải hoặc xe tải van khi chủ xe muốn chở được nhiều người hơn.
_1673944395.jpg)
Việc thay đổi này không chỉ khiến xe bị từ chối đăng kiểm mà chủ xe còn có thể bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật về giao thông đường bộ, mức phạt có thể lên tới 8 triệu đồng. Để được đăng kiểm, phương tiện bắt buộc phải được phục hồi về trạng thái nguyên bản ban đầu.
Thay Đổi Kết Cấu, Kích Thước Tổng Thể Của Xe
Bất kỳ hành vi nào làm thay đổi kết cấu chịu lực hoặc kích thước tổng thể của xe so với thiết kế ban đầu đều sẽ bị từ chối đăng kiểm. Điều này bao gồm việc tự ý cơi nới thùng hàng vượt quá chiều cao, chiều dài, chiều rộng cho phép, lắp thêm cản trước, cản sau quá lớn hoặc thay đổi hình dáng đáng kể của thân vỏ. Việc sơn lại xe khác màu với giấy tờ đăng ký mà chưa làm thủ tục đổi màu sơn cũng là một dạng thay đổi nhận dạng khiến xe không được đăng kiểm.
Sử Dụng Mâm Lốp Hoặc Đèn Chiếu Sáng Không Đúng Quy Chuẩn
Việc thay đổi mâm và lốp xe sang kích thước không nằm trong danh mục cho phép của nhà sản xuất hoặc cơ quan quản lý cũng là lý do bị từ chối kiểm định. Tương tự, việc độ thêm đèn chiếu sáng cường độ cao, lắp đèn không đúng vị trí hoặc không đúng quy định về màu sắc, cường độ sáng đều vi phạm các tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, dẫn đến trượt đăng kiểm.
Thiếu Thiết Bị Giám Sát Với Xe Kinh Doanh Vận Tải
Đối với các loại xe kinh doanh vận tải hành khách hoặc hàng hóa theo quy định, việc lắp đặt và duy trì hoạt động của camera giám sát hành trình là bắt buộc. Nếu phương tiện thuộc diện này mà không lắp đặt hoặc thiết bị giám sát không hoạt động, xe sẽ không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận kiểm định.
Lời Khuyên Cho Chủ Xe Trước Khi Đi Đăng Kiểm
Để tiết kiệm thời gian và tránh những phiền toái không đáng có, chủ xe nên chủ động kiểm tra và chuẩn bị kỹ lưỡng cho phương tiện của mình trước khi đưa đến trung tâm đăng kiểm. Đầu tiên, hãy kiểm tra các chức năng cơ bản như hệ thống đèn chiếu sáng (đèn pha, cos, xi nhan, đèn hậu, đèn phanh), còi xe, gạt nước, phun nước rửa kính. Đảm bảo chúng hoạt động bình thường và đáp ứng yêu cầu tối thiểu.
Kiểm tra áp suất lốp và tình trạng chung của lốp xe, bao gồm cả bánh dự phòng. Dọn dẹp nội thất xe sạch sẽ, đảm bảo các cửa, khóa cửa hoạt động trơn tru. Nếu có các lỗi nhỏ thuộc nhóm “không quan trọng” như đã nêu, bạn có thể cân nhắc sửa chữa hoặc chấp nhận để được đăng kiểm theo quy định mới. Tuy nhiên, với các lỗi nghiêm trọng như hệ thống phanh kém hiệu quả, động cơ khí thải vượt mức, hệ thống lái có vấn đề, hoặc các thay đổi kết cấu, bắt buộc phải sửa chữa triệt để trước khi đi kiểm định. Cuối cùng, đừng quên kiểm tra và giải quyết dứt điểm các khoản phạt nguội (nếu có) trước khi đến trung tâm đăng kiểm.
Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Đăng Kiểm Ô Tô
Lỗi “không quan trọng” là gì và có được đăng kiểm không?
Lỗi không quan trọng (Minor Defects – MiD) là những sai sót kỹ thuật nhỏ trên xe, không ảnh hưởng trực tiếp và đáng kể đến an toàn khi tham gia giao thông. Theo quy định mới, xe mắc các lỗi không quan trọng vẫn được cấp Giấy chứng nhận kiểm định.
Những lỗi nào thuộc nhóm “quan trọng” hoặc “nguy hiểm”?
Lỗi quan trọng (Major Defects – MaD) và Lỗi nguy hiểm (Dangerous Defects – DD) là những khiếm khuyết kỹ thuật nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông. Các lỗi này bao gồm các vấn đề về hệ thống phanh, lái, khung gầm chịu lực, khí thải vượt chuẩn nghiêm trọng, hoặc các thay đổi kết cấu xe trái phép. Xe mắc lỗi thuộc hai nhóm này sẽ bị từ chối đăng kiểm và phải khắc phục trước khi được kiểm định lại.
Phạt nguội có ảnh hưởng đến việc đăng kiểm không?
Có. Nếu phương tiện có lỗi vi phạm giao thông (phạt nguội) chưa được giải quyết trên hệ thống dữ liệu, xe sẽ bị từ chối đăng kiểm cho đến khi chủ xe hoàn thành việc nộp phạt theo quy định.
Tự ý độ xe có bị từ chối đăng kiểm không?
Hầu hết các hình thức tự ý độ xe làm thay đổi kết cấu, thông số kỹ thuật, hoặc hình dáng ban đầu của xe mà không được sự cho phép của cơ quan chức năng đều sẽ bị từ chối đăng kiểm. Ví dụ phổ biến là thay đổi số ghế ngồi, cơi nới thùng xe, lắp thêm các phụ kiện làm thay đổi kích thước, hoặc thay đổi hệ thống chiếu sáng, mâm lốp không đúng quy chuẩn.
Cần chuẩn bị gì trước khi đưa xe đi đăng kiểm?
Trước khi đi đăng kiểm, chủ xe nên kiểm tra tổng thể xe, đặc biệt là hệ thống đèn, còi, gạt nước, lốp xe, áp suất lốp. Đảm bảo giấy tờ xe đầy đủ. Kiểm tra và xử lý các vấn đề phạt nguội (nếu có). Dọn dẹp xe sạch sẽ. Khắc phục các lỗi lớn ảnh hưởng đến an toàn để đảm bảo xe đủ điều kiện vượt qua kiểm định.
Quy định mới về những lỗi ô tô vẫn được đăng kiểm mang lại sự linh hoạt và giảm bớt gánh nặng cho chủ xe, đặc biệt trong bối cảnh các trung tâm kiểm định còn quá tải. Tuy nhiên, việc kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ và khắc phục các lỗi dù nhỏ vẫn là điều cần thiết để đảm bảo an toàn tối đa khi xe vận hành. Hãy luôn chủ động chăm sóc cho phương tiện của mình. Để tìm hiểu thêm các thông tin liên quan đến xe cộ và quy định giao thông, bạn có thể tham khảo thêm tại các bài viết khác của Brixton Việt Nam.
