Tai nạn giao thông luôn là điều không ai mong muốn trên đường. Tuy nhiên, việc xử lý tình huống sau khi va chạm xảy ra lại vô cùng quan trọng và có quy định rõ ràng. Một trong những quy tắc cơ bản và bắt buộc là giữ nguyên hiện trường vụ tai nạn. Hành vi không giữ hiện trường tai nạn giao thông có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng theo luật định.
Tầm Quan Trọng Của Việc Giữ Nguyên Hiện Trường Tai Nạn
Hiện trường của một vụ tai nạn giao thông đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình điều tra và xác định nguyên nhân. Việc giữ nguyên các dấu vết tại hiện trường, vị trí cuối cùng của các phương tiện liên quan, mảnh vỡ, vết phanh… cung cấp bằng chứng vật chất cần thiết cho cơ quan công an để tái dựng lại diễn biến vụ va chạm. Đây là cơ sở khoa học giúp làm rõ ai đúng, ai sai, nguyên nhân sâu xa dẫn đến sự cố.
Nếu hiện trường bị xáo trộn hoặc thay đổi, công tác điều tra sẽ gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí có thể dẫn đến việc xác định sai nguyên nhân hoặc trách nhiệm của các bên. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quá trình giải quyết bồi thường mà còn có thể khiến người phạm lỗi nghiêm trọng trốn tránh được trách nhiệm pháp lý, hoặc ngược lại, khiến người vô tội bị quy kết sai.
Quy Định Pháp Luật Và Mức Xử Phạt Khi Không Giữ Hiện Trường
Pháp luật Việt Nam có những quy định rất cụ thể về nghĩa vụ của người tham gia giao thông khi xảy ra tai nạn, trong đó nhấn mạnh yêu cầu giữ nguyên hiện trường. Nghị định 100/2019/NĐ-CP và Nghị định 123/2021/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung Nghị định 100) đã quy định các mức xử phạt đối với hành vi không tuân thủ quy định này, áp dụng cho cả người điều khiển xe máy, xe ô tô và các phương tiện tương tự.
Việc không dừng lại sau khi gây tai nạn, cố ý làm thay đổi hiện trường, hoặc thậm chí là không tham gia cấp cứu người bị nạn, đều là những hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý nghiêm. Mức phạt sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại phương tiện điều khiển và tính chất, mức độ nghiêm trọng của hành vi làm thay đổi hiện trường.
Hình ảnh hiện trường vụ tai nạn giao thông
- Giá Gửi Xe Máy Bằng Ô Tô: Hướng Dẫn Chi Tiết và Báo Giá
- Cách Chăm Sóc Sơn Xe Máy Brixton Luôn Sáng Bóng
- Nhớt Cho Xe Ô Tô Máy Dầu: Hướng Dẫn Chọn Và Sử Dụng Chuẩn
- Thanh lý xe ô tô đã hết khấu hao: Hướng dẫn chi tiết và tối ưu
- Mâm đúc xe ô tô 14: Lựa chọn & Cải thiện Hiệu Suất
Mức Phạt Đối Với Xe Máy Và Xe Máy Điện
Đối với người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (bao gồm cả xe máy điện), hành vi không giữ nguyên hiện trường tai nạn giao thông hoặc làm xáo trộn các dấu vết có liên quan sẽ phải đối mặt với các khung xử phạt cụ thể. Theo quy định, nếu người lái xe có hành vi không dừng lại khi gây tai nạn, cố ý hoặc vô ý làm thay đổi hiện trường vụ tai nạn, hay không tham gia giúp đỡ người bị nạn, mức phạt tiền có thể từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng.
Nghiêm trọng hơn, nếu người điều khiển xe máy cố tình bỏ trốn sau khi gây tai nạn, không giữ nguyên hiện trường hoặc chủ động thay đổi nó nhằm mục đích trục lợi cá nhân, không báo cáo với cơ quan có thẩm quyền hoặc từ chối cấp cứu người bị nạn, họ sẽ phải chịu mức phạt tiền rất nặng, từ 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng. Ngoài phạt tiền, người vi phạm còn có thể bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe trong khoảng thời gian từ 1 tháng đến 3 tháng đối với các hành vi ban đầu, hoặc từ 3 tháng đến 5 tháng đối với các hành vi cố ý, nghiêm trọng hơn.
Người điều khiển xe máy bị phạt khi thay đổi hiện trường tai nạn
Mức Phạt Đối Với Xe Ô Tô Và Phương Tiện Tương Tự
Đối với người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự ô tô, quy định xử phạt khi không giữ nguyên hiện trường tai nạn giao thông cũng rất nghiêm khắc. Nếu người lái xe ô tô gây tai nạn nhưng không dừng lại, không giữ nguyên hiện trường như ban đầu hoặc không tham gia cấp cứu người bị nạn (trừ trường hợp đặc biệt được miễn trừ), họ sẽ bị phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng. Đây là mức phạt áp dụng cho các hành vi ban đầu, chưa đến mức cố ý bỏ trốn hoặc làm biến dạng hiện trường một cách có chủ đích.
Trong trường hợp các hành vi vi phạm nghiêm trọng hơn như tiếp tục di chuyển phương tiện sau khi gây tai nạn, cố ý làm thay đổi hiện trường nhằm che giấu sự thật, bỏ trốn hoặc từ chối khai báo với cơ quan chức năng, hoặc không tham gia cấp cứu người bị thương, người điều khiển xe ô tô sẽ phải đối mặt với mức phạt tiền cực kỳ cao, lên đến 16.000.000 đồng đến 18.000.000 đồng. Bên cạnh đó, họ còn bị áp dụng hình phạt bổ sung là tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 1 đến 3 tháng hoặc từ 5 đến 7 tháng, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi.
Mức phạt khi cố tình thay đổi hiện trường tai nạn giao thông đối với ô tô
Trách Nhiệm Của Người Liên Quan Sau Vụ Tai Nạn Giao Thông
Khi không may xảy ra tai nạn, dù là người trực tiếp gây ra hay chỉ là người liên quan, mỗi cá nhân đều có những trách nhiệm pháp lý cần thực hiện để đảm bảo quá trình giải quyết vụ việc được diễn ra công bằng và đúng luật. Trách nhiệm hàng đầu thuộc về người điều khiển phương tiện liên quan trực tiếp đến vụ va chạm.
Người này phải ngay lập tức dừng phương tiện và giữ nguyên hiện trường tai nạn giao thông. Nếu có người bị thương, ưu tiên hàng đầu là thực hiện sơ cứu hoặc cấp cứu người bị nạn và nhanh chóng gọi điện cho cơ quan y tế và cơ quan công an. Tuyệt đối không được bỏ trốn khỏi hiện trường. Người điều khiển phương tiện cần ở lại địa điểm xảy ra tai nạn cho đến khi lực lượng chức năng có mặt để ghi nhận hiện trường và lấy lời khai. Chỉ được rời đi trong trường hợp bản thân hoặc người bị nạn khác cần được đưa đi cấp cứu khẩn cấp, nhưng sau đó phải nhanh chóng trình báo với đồn công an gần nhất.
Khi cơ quan chức năng tiến hành điều tra, khám nghiệm hiện trường, người liên quan cần cung cấp thông tin một cách đầy đủ, trung thực và hợp tác trong quá trình làm rõ vụ việc. Việc khai báo sai sự thật hoặc che giấu thông tin đều có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng hơn.
Trách nhiệm của người liên quan tại hiện trường tai nạn giao thông
Các Hành Vi Được Coi Là Làm Thay Đổi Hiện Trường
“Làm thay đổi hiện trường” không chỉ đơn thuần là di chuyển phương tiện. Đây là một khái niệm rộng bao gồm nhiều hành động có thể làm sai lệch hoặc mất đi các bằng chứng quan trọng tại vị trí xảy ra va chạm. Các hành vi điển hình được coi là làm thay đổi hiện trường tai nạn giao thông bao gồm:
Việc di chuyển phương tiện ra khỏi vị trí cuối cùng của nó sau va chạm mà không có sự cho phép hoặc hướng dẫn của cảnh sát giao thông là hành vi thay đổi hiện trường rõ ràng nhất. Ngay cả việc di chuyển xe vào lề đường để tránh ùn tắc cũng cần được thực hiện cẩn thận, chỉ khi thực sự cần thiết và phải đánh dấu hoặc ghi hình lại vị trí ban đầu một cách chính xác nhất có thể trước khi di chuyển.
Thu gom, dọn dẹp các mảnh vỡ của phương tiện, các vật dụng cá nhân bị rơi ra tại hiện trường cũng là hành vi bị cấm nếu chưa có sự đồng ý của cơ quan điều tra. Những mảnh vỡ nhỏ, vết dầu loang hay các vật thể khác đều có thể cung cấp thông tin quan trọng về điểm va chạm, hướng di chuyển và lực tác động. Việc làm sạch hiện trường trước khi cảnh sát đến có thể vô tình xóa đi những dấu vết quý giá.
Ngoài ra, các hành vi như sửa chữa tạm thời phương tiện ngay tại chỗ, thay đổi tình trạng kỹ thuật của xe, hoặc bất kỳ tác động nào khác làm thay đổi nguyên trạng của các yếu tố liên quan đến vụ tai nạn đều được coi là làm thay đổi hiện trường và có thể bị xử phạt theo quy định.
Các Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)
-
Tôi nên làm gì đầu tiên ngay sau khi xảy ra tai nạn?
Điều đầu tiên cần làm là dừng phương tiện ngay lập tức, bật đèn cảnh báo (hazard) và kiểm tra tình trạng sức khỏe của bản thân cũng như những người liên quan. Nếu có người bị thương, hãy thực hiện sơ cứu nếu có thể và gọi ngay cho số khẩn cấp 115 (y tế) và 113 (cảnh sát). Giữ nguyên hiện trường tai nạn giao thông. -
Khi nào thì được phép di chuyển phương tiện ra khỏi hiện trường?
Bạn chỉ nên di chuyển phương tiện ra khỏi hiện trường khi có chỉ dẫn của cảnh sát giao thông. Trong trường hợp tai nạn rất nhỏ, không có thương vong và các bên tự thỏa thuận được, hoặc khi phương tiện gây cản trở giao thông nghiêm trọng và không thể chờ cảnh sát, bạn có thể di chuyển xe vào lề nhưng phải chụp ảnh, ghi hình lại vị trí ban đầu và các dấu vết thật cẩn thận trước khi làm điều đó. Tuy nhiên, tốt nhất vẫn là giữ nguyên và chờ cơ quan chức năng. -
Nếu tai nạn rất nhẹ, chỉ trầy xước xe thì có cần giữ hiện trường không?
Theo luật, khi đã xảy ra va chạm gây tai nạn, việc giữ nguyên hiện trường là bắt buộc để làm rõ nguyên nhân và trách nhiệm, kể cả khi thiệt hại vật chất nhỏ. Tuy nhiên, trong thực tế, nếu chỉ là va quệt nhẹ, không có thiệt hại về người, các bên có thể tự thương lượng và di chuyển phương tiện sau khi đã thống nhất. Dù vậy, để tránh rắc rối về sau, việc ghi lại hình ảnh chi tiết hiện trường tai nạn giao thông trước khi di chuyển vẫn rất quan trọng. -
Tôi nên liên hệ với ai sau khi xảy ra tai nạn, ngoài y tế và cảnh sát?
Sau khi đảm bảo an toàn cho bản thân và người khác, giữ nguyên hiện trường và gọi cho lực lượng chức năng, bạn nên liên hệ với công ty bảo hiểm của mình (nếu có bảo hiểm xe) để thông báo về vụ tai nạn và được hướng dẫn các bước tiếp theo liên quan đến bồi thường. -
Mức phạt cao nhất cho hành vi không giữ hiện trường là bao nhiêu?
Đối với người điều khiển xe ô tô và phương tiện tương tự, mức phạt tiền cao nhất cho hành vi cố ý thay đổi hiện trường, bỏ trốn, không khai báo là từ 16.000.000 đến 18.000.000 đồng và tước Giấy phép lái xe tới 7 tháng. Đối với xe máy, mức phạt cao nhất là từ 6.000.000 đến 8.000.000 đồng và tước Giấy phép lái xe tới 5 tháng.
Việc hiểu rõ và tuân thủ quy định về không giữ hiện trường tai nạn giao thông không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn góp phần quan trọng vào quá trình điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ việc. Nắm vững thông tin này giúp mọi người tham gia giao thông an toàn và đúng luật. Hy vọng bài viết này từ Brixton Việt Nam mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích.
