Việc sở hữu một giấy phép lái xe hợp lệ là yêu cầu bắt buộc đối với mọi người tham gia giao thông tại Việt Nam, dù bạn điều khiển xe ô tô hay xe máy. Tuy nhiên, không ít người lại vô tình hoặc cố ý sử dụng bằng lái xe hết hạn, dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về mức phạt bằng lái xe hết hạn theo quy định mới nhất.
Quy định xử phạt bằng lái xe hết hạn
Theo quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam, hành vi điều khiển phương tiện giao thông khi giấy phép lái xe đã quá thời hạn sử dụng là một lỗi vi phạm hành chính. Mức phạt cho lỗi này được quy định cụ thể tại Nghị định 123/2021/NĐ-CP, bản sửa đổi của Nghị định 100/2019/NĐ-CP, đã tăng đáng kể so với trước đây nhằm tăng tính răn đe.
Đối với người điều khiển các loại xe ô tô (như hạng B1, B2, C, D, E…) và các loại xe tương tự xe ô tô, nếu bằng lái xe hết hạn, sẽ áp dụng hai mức phạt tiền khác nhau tùy thuộc vào khoảng thời gian quá hạn. Cụ thể, nếu bằng lái xe hết hạn dưới 3 tháng, người vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng. Trường hợp giấy phép lái xe hết hạn từ 3 tháng trở lên, mức phạt sẽ tăng lên đáng kể, dao động từ 10.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng.
Mức xử phạt bằng lái xe hết hạn này được áp dụng nghiêm khắc để nhắc nhở người dân về tầm quan trọng của việc duy trì hiệu lực của giấy tờ tùy thân khi tham gia giao thông. Việc tuân thủ quy định về thời hạn của giấy phép lái xe không chỉ giúp tránh bị phạt nặng mà còn đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm của người lái xe trên đường.
Minh họa mức phạt tiền khi điều khiển phương tiện với bằng lái xe đã hết hạn.
Thời hạn sử dụng của các loại giấy phép lái xe phổ biến
Thời hạn sử dụng của giấy phép lái xe được quy định rõ ràng tại Điều 17 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT và các sửa đổi bổ sung. Việc nắm rõ thời hạn giấy phép lái xe của mình thuộc loại nào giúp người lái xe chủ động trong việc gia hạn hoặc đổi bằng, tránh tình trạng bằng lái xe hết hạn.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Thủ tục bảo hiểm thân vỏ xe ô tô cho chuyến đi Tây Nguyên
- Xe ô tô mơ ước: Hiện thực hóa giấc mơ VinFast VF 3 cùng Xanh SM
- Sửa Ghế Da Xe Ô Tô Bị Rách, Thủng Lỗ: Giải Pháp Tối Ưu
- Sơ đồ sa hình thi lái xe ô tô B2: Hướng dẫn toàn diện để vượt qua kỳ thi
- Tìm hiểu về van không tải và tầm quan trọng trên xe máy
Đối với các loại giấy phép lái xe ô tô phổ biến như hạng B1, có thời hạn khác nhau tùy thuộc vào giới tính và độ tuổi. Nữ giới có bằng lái xe hạng B1 sẽ có thời hạn đến khi đủ 55 tuổi, nam giới là đến khi đủ 60 tuổi. Tuy nhiên, nếu người lái xe nữ trên 45 tuổi hoặc nam trên 50 tuổi tại thời điểm cấp, giấy phép lái xe sẽ có thời hạn là 10 năm kể từ ngày cấp. Giấy phép lái xe hạng A4 và B2 có thời hạn cố định là 10 năm kể từ ngày cấp. Các hạng nặng hơn như C, D, E, FB2, FC, FD, FE có thời hạn ngắn hơn, chỉ 05 năm kể từ ngày cấp. Thời hạn cụ thể luôn được in rõ trên mặt của giấy phép lái xe.
Cần lưu ý rằng, các hạng bằng lái xe máy như A1, A2, A3 theo quy định hiện hành đa số là vô thời hạn, trừ một số trường hợp đặc biệt hoặc đối với giấy phép lái xe quốc tế. Tuy nhiên, việc kiểm tra lại thông tin trên tấm bằng của mình là điều cần thiết để đảm bảo tuân thủ pháp luật.
Các loại giấy phép lái xe phổ biến và thời hạn sử dụng tương ứng.
Trường hợp nào được đổi bằng lái xe hết hạn?
Người điều khiển phương tiện có thể thực hiện thủ tục đổi bằng lái xe hết hạn trong một số trường hợp nhất định, không phải cứ hết hạn là không thể đổi được nữa. Việc đổi bằng lái xe giúp người dân tiếp tục tham gia giao thông một cách hợp pháp mà không phải trải qua quá trình thi lại từ đầu nếu đáp ứng đủ điều kiện.
Theo quy định của Điều 17 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT và thông tin từ Cổng Dịch vụ công Quốc gia, các trường hợp được phép đổi giấy phép lái xe bao gồm: Đổi từ mẫu cũ bằng giấy bìa sang mẫu mới bằng nhựa PET; Giấy phép lái xe hết hạn nhưng còn trong thời hạn cho phép đổi (thường là dưới 3 tháng đối với hạng B2 trở lên); Giấy phép lái xe bị hỏng nhưng còn thời hạn sử dụng; Người có bằng hạng E đủ tuổi quy định muốn đổi xuống hạng D hoặc thấp hơn; Có sai lệch thông tin cá nhân trên bằng lái so với CMND/CCCD/Hộ chiếu; Giấy phép lái xe có thông tin phôi, ngày cấp/hết hạn trùng khớp trong hệ thống quản lý. Việc nắm rõ những trường hợp này giúp người lái xe chủ động thực hiện thủ tục đổi giấy phép lái xe kịp thời.
Thủ tục đổi giấy phép lái xe trực tiếp
Khi giấy phép lái xe hết hạn và bạn thuộc một trong các trường hợp được phép đổi, bạn có thể thực hiện thủ tục trực tiếp tại cơ quan quản lý. Quy trình này được hướng dẫn chi tiết tại Điều 38 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT, đảm bảo sự minh bạch và thuận tiện cho người dân.
Đầu tiên, người có nhu cầu đổi bằng lái xe cần chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ. Hồ sơ này bao gồm đơn đề nghị đổi giấy phép lái xe theo mẫu quy định và giấy khám sức khỏe của người lái xe do cơ sở y tế có thẩm quyền cấp. Tuy nhiên, có một số trường hợp được miễn giấy khám sức khỏe khi đổi bằng, ví dụ như đổi giấy phép lái xe hạng A1, A2, A3 hoặc có nhu cầu tách giấy phép có thời hạn và không thời hạn. Bên cạnh đó, cần có bản sao giấy phép lái xe cũ, bản sao giấy CMND/CCCD hoặc hộ chiếu còn thời hạn.
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, người dân nộp hồ sơ tại Tổng cục Đường bộ Việt Nam hoặc bất kỳ Sở Giao thông Vận tải nào trên cả nước. Đồng thời, cần nộp lệ phí đổi giấy phép lái xe theo quy định hiện hành (hiện là 135.000 đồng/lần). Thời gian giải quyết thủ tục đổi bằng lái trực tiếp thường không quá 05 ngày làm việc kể từ khi cơ quan chức năng nhận được hồ sơ hợp lệ. Lưu ý rằng, dù có thể nhờ người thân nộp hồ sơ thay, người xin cấp lại bằng bắt buộc phải có mặt để chụp ảnh trực tiếp và xuất trình bản chính các giấy tờ đã nộp bản sao để đối chiếu.
Hướng dẫn đổi giấy phép lái xe trực tuyến
Với sự phát triển của công nghệ, việc đổi bằng lái xe hết hạn ngày càng trở nên tiện lợi hơn thông qua hình thức trực tuyến. Người dân có thể thực hiện thủ tục online ngay tại nhà thông qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia, tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí đi lại.
Quy trình đổi bằng lái xe trực tuyến bắt đầu bằng việc truy cập vào website chính thức của Cổng Dịch vụ công Quốc gia (dichvucong.gov.vn). Tại giao diện chính, người dùng chọn mục “Phương tiện và người lái”, sau đó chọn tiếp “Giấy phép lái xe”. Trong mục “Giấy phép lái xe”, tìm và chọn “Đổi Giấy phép lái xe do ngành Giao thông Vận tải cấp”.
Để tiếp tục, hệ thống sẽ yêu cầu người dùng chọn Tỉnh/Thành phố hoặc Bộ ngành tương ứng với nơi mình muốn thực hiện thủ tục. Sau khi lựa chọn địa điểm, nhấn Đồng ý. Tiếp theo, người dùng chọn thủ tục hành chính cấp 3 hoặc cấp 4 bằng cách nhấn vào “Nộp trực tuyến” ở ô bên cạnh. Hệ thống sẽ yêu cầu đăng nhập tài khoản dịch vụ công. Nếu chưa có, bạn cần đăng ký một tài khoản.
Sau khi đăng nhập thành công, người dùng sẽ điền đầy đủ thông tin theo hướng dẫn trên màn hình và tải lên bản scan của các giấy tờ cần thiết cho hồ sơ xin đổi bằng lái xe khi hết hạn. Các giấy tờ cần tải lên bao gồm đơn đề nghị đổi Giấy phép lái xe theo mẫu (bản chính), giấy khám sức khỏe (bản chính, trừ trường hợp được miễn), và bản sao giấy phép lái xe cũ cùng CMND/CCCD hoặc hộ chiếu còn thời hạn. Việc kê khai trực tuyến và nộp hồ sơ qua mạng giúp quy trình nhanh chóng và hiệu quả.
Giao diện Cổng Dịch vụ công Quốc gia để bắt đầu quy trình đổi bằng lái xe.
Lựa chọn mục 'Phương tiện và người lái' trên Cổng Dịch vụ công.
Tìm kiếm thủ tục 'Đổi giấy phép lái xe' online.
Bằng lái xe hết hạn lâu ngày cần làm gì? Quy định thi lại
Một vấn đề mà nhiều người sử dụng giấy phép lái xe quan tâm là liệu bằng lái xe hết hạn đã lâu ngày có phải thi lại hay không. Điều này phụ thuộc vào loại giấy phép lái xe bạn đang sở hữu và khoảng thời gian bằng lái đã quá hạn. Quy định về việc thi lại khi bằng lái xe hết hạn được nêu rõ trong Thông tư 12/2017/TT-BGTVT sửa đổi bởi Thông tư 01/2021/TT-BGTVT.
Quy định thi lại khi bằng lái hạng B2 trở lên hết hạn trên 3 tháng
Đối với các loại giấy phép lái xe có thời hạn như hạng B2, C, D, E, FB2, FC, FD, FE, nếu giấy phép lái xe hết hạn từ 3 tháng đến dưới 1 năm, người lái xe sẽ phải thi lại lý thuyết để được cấp lại giấy phép lái xe. Điều này có nghĩa là bạn không cần phải thi lại cả phần thực hành. Tuy nhiên, nếu bằng lái xe hết hạn từ 1 năm trở lên, người lái xe sẽ phải thi lại cả lý thuyết và thực hành như một người mới học lái xe hoàn toàn. Đây là quy định nghiêm ngặt nhằm đảm bảo người điều khiển phương tiện vẫn nắm vững kiến thức và kỹ năng lái xe sau một thời gian dài không sử dụng bằng hoặc để bằng quá hạn quá lâu.
Quy định thi lại khi bằng lái hạng A1, A2 hết hạn
Đối với các loại giấy phép lái xe không có thời hạn cố định như A1, A2 (dành cho xe máy), quy định thi lại có sự khác biệt. Nếu giấy phép lái xe A1, A2 hết hạn (trong trường hợp bằng được cấp có thời hạn, ví dụ cho người nước ngoài hoặc các trường hợp đặc biệt khác), người lái xe sẽ phải thi lại cả lý thuyết và thực hành để được cấp lại bằng mới. Đối với bằng A1, A2 được cấp vô thời hạn theo quy định chung của Việt Nam, việc bị thu hồi bằng do vi phạm nghiêm trọng hoặc sức khỏe không đảm bảo mới dẫn đến việc phải thi lại. Tuy nhiên, nếu đó là các loại bằng giấy cũ hết giá trị sử dụng cần đổi sang PET mà quá hạn đổi, cũng có thể cần thi lại một phần hoặc toàn bộ tùy theo hướng dẫn cụ thể của Sở GTVT tại thời điểm đó. Do đó, việc kiểm tra kỹ tình trạng và loại bằng lái của mình là rất quan trọng.
Việc hiểu rõ các quy định về mức phạt bằng lái xe hết hạn và thủ tục đổi bằng lái xe giúp người tham gia giao thông chủ động tuân thủ pháp luật. Luôn giữ giấy phép lái xe còn hiệu lực là cách đơn giản và hiệu quả nhất để tránh những rắc rối không đáng có.
Câu hỏi thường gặp về bằng lái xe hết hạn
1. Bằng lái xe A1 hết hạn có phải thi lại không?
Theo quy định chung hiện hành tại Việt Nam, giấy phép lái xe hạng A1 (dành cho xe máy dưới 175cc) được cấp cho công dân Việt Nam là loại vô thời hạn. Do đó, về nguyên tắc sẽ không có tình trạng “hết hạn” theo thời gian như các bằng hạng B2, C, D, E. Tuy nhiên, nếu bằng A1 của bạn là loại bằng giấy cũ hoặc bị hỏng cần đổi sang thẻ PET, bạn cần thực hiện thủ tục đổi. Nếu để quá hạn đổi theo quy định, có thể cần thi lại phần lý thuyết để được cấp lại bằng PET. Nếu bằng bị thu hồi do vi phạm hoặc sức khỏe không đảm bảo, bạn sẽ phải thi lại toàn bộ.
2. Thời gian đổi bằng lái xe hết hạn mất bao lâu?
Thời gian giải quyết thủ tục đổi giấy phép lái xe (bao gồm cả trường hợp bằng lái xe hết hạn được phép đổi) theo quy định không quá 05 ngày làm việc kể từ khi cơ quan tiếp nhận hồ sơ đầy đủ và hợp lệ. Thời gian này áp dụng cho cả hình thức nộp hồ sơ trực tiếp và trực tuyến.
3. Tôi có thể nhờ người thân đi đổi bằng lái xe hộ được không?
Bạn có thể nhờ người thân nộp hồ sơ và các giấy tờ liên quan tại cơ quan hành chính. Tuy nhiên, theo quy định, người xin cấp lại hoặc đổi bằng lái xe bắt buộc phải có mặt trực tiếp tại nơi nộp hồ sơ để chụp ảnh theo quy định mới và xuất trình bản chính các giấy tờ đã nộp bản sao để đối chiếu. Do đó, người được nhờ chỉ có thể giúp nộp hồ sơ ban đầu.
4. Giấy khám sức khỏe để đổi bằng lái xe cần những gì?
Giấy khám sức khỏe cần được cấp bởi cơ sở y tế có thẩm quyền theo quy định của Bộ Y tế. Mẫu giấy khám sức khỏe dành cho người lái xe có các mục khám chuyên biệt liên quan đến khả năng điều khiển phương tiện (mắt, tai, thần kinh, tâm thần, cơ xương khớp…). Bạn cần thực hiện đầy đủ các hạng mục khám và có kết luận đủ điều kiện lái xe theo hạng bằng bạn đang muốn đổi. Lưu ý các trường hợp được miễn giấy khám sức khỏe khi đổi bằng như đã nêu trong bài viết (đối với hạng A1, A2, A3 hoặc tách bằng).
Việc hiểu rõ và tuân thủ quy định về giấy phép lái xe hết hạn là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng khi tham gia giao thông. Chủ động kiểm tra thời hạn giấy phép lái xe và thực hiện thủ tục đổi bằng lái xe hoặc gia hạn bằng lái xe kịp thời là trách nhiệm của mỗi người lái xe. Bằng cách này, bạn không chỉ tránh được mức phạt bằng lái xe hết hạn nặng nề mà còn góp phần xây dựng văn hóa giao thông văn minh. Hãy luôn giữ cho bằng lái xe của mình còn hiệu lực khi di chuyển trên mọi cung đường cùng Brixton Việt Nam.
