Việc không may làm mất bằng lái xe máy là tình huống mà nhiều người điều khiển phương tiện có thể gặp phải. Khi giấy phép lái xe (GPLX) không còn bên mình, người dân thường lo lắng về quy trình để được cấp lại và liệu có phải thi sát hạch lại từ đầu hay không. Bài viết này của Brixton Việt Nam sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các quy định hiện hành khi bạn bị mất bằng lái xe máy và cần xin cấp lại.
Giấy phép lái xe xe máy là gì?
Giấy phép lái xe (GPLX), hay còn gọi là bằng lái xe, là một loại chứng chỉ được cơ quan quản lý nhà nước cấp cho người đủ điều kiện, cho phép họ điều khiển các loại phương tiện giao thông trên đường bộ. Đối với người sử dụng xe máy, việc sở hữu bằng lái xe hợp lệ là yêu cầu bắt buộc để tham gia giao thông một cách hợp pháp và an toàn. GPLX chứng nhận người lái đã được đào tạo và kiểm tra về kỹ năng lái xe cũng như kiến thức luật giao thông đường bộ.
Để có được giấy phép lái xe máy, mỗi người cần trải qua quá trình học lý thuyết và thực hành tại các trung tâm đào tạo được cấp phép, sau đó tham gia kỳ thi sát hạch do Sở Giao thông Vận tải tổ chức. Vượt qua kỳ thi này là minh chứng cho việc bạn đủ năng lực để điều khiển phương tiện một cách an toàn, từ đó được cấp bằng lái xe tương ứng với loại xe mình điều khiển.
Các hạng giấy phép lái xe máy phổ biến ở Việt Nam
Tại Việt Nam, các hạng giấy phép lái xe máy chính được phân loại dựa trên dung tích xy lanh của xe. Việc hiểu rõ hạng bằng lái mình đang sở hữu rất quan trọng, đặc biệt khi cần thực hiện các thủ tục liên quan như cấp lại giấy phép lái xe khi bị mất. Các hạng phổ biến nhất bao gồm:
- Hạng A1: Dành cho người lái xe mô tô hai bánh có dung tích xy lanh từ 50 cm³ đến dưới 175 cm³. Đây là hạng bằng lái phổ biến nhất, áp dụng cho đa số các loại xe máy thông dụng trên thị trường Việt Nam.
- Hạng A2: Áp dụng cho người lái xe mô tô hai bánh có dung tích xy lanh từ 175 cm³ trở lên và các loại xe được quy định cho giấy phép lái xe hạng A1. Hạng A2 dành cho những người điều khiển các dòng xe mô tô phân khối lớn.
- Hạng A3: Cấp cho người lái xe mô tô ba bánh, các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A1 và các xe tương tự có trọng tải thiết kế dưới 400 kg. Hạng này ít phổ biến hơn so với A1 và A2.
Quy định về thời hạn của giấy phép lái xe
Một điểm mấu chốt khi tìm hiểu về việc cấp lại bằng lái xe máy khi bị mất là nắm vững quy định về thời hạn sử dụng của từng loại giấy phép. Không phải tất cả các giấy phép lái xe đều có thời hạn giống nhau. Theo Thông tư 12/2017/TT-BGTVT và các sửa đổi gần nhất, quy định về thời hạn của GPLX như sau:
Các hạng giấy phép lái xe A1, A2, A3 là các hạng không có thời hạn sử dụng. Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với người mất bằng lái xe máy các hạng này. Khi đã được cấp, bằng lái xe máy hạng A1, A2, A3 sẽ có giá trị vĩnh viễn trừ khi bị tước quyền sử dụng do vi phạm luật giao thông nghiêm trọng.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Phần Sườn Xe Ô Tô: Vai Trò Và Giải Pháp Bảo Vệ Hiệu Quả
- Hướng Dẫn Vệ Sinh Lọc Gió Xe Máy Chi Tiết
- Danh sách nhà xe đi Hải Phòng từ Hà Nội uy tín
- Giải mã ký hiệu trên kính xe ô tô: Hướng dẫn chi tiết
- So Sánh Chi Phí Sử Dụng Xe Điện Và Xe Xăng
Ngược lại, các hạng GPLX cho xe ô tô và các loại phương tiện khác như B1, B2, C, D, E, FB2, FC, FD, FE đều có thời hạn sử dụng cụ thể. Ví dụ, hạng B2 có thời hạn 10 năm, các hạng C, D, E có thời hạn 5 năm. Thời hạn này được in rõ trên mặt của giấy phép lái xe. Sự khác biệt về thời hạn này dẫn đến các quy định khác nhau khi xin cấp lại giấy phép lái xe bị mất, đặc biệt liên quan đến việc có phải thi sát hạch lại hay không.
Mất bằng lái xe máy: Trường hợp nào được cấp lại?
Khi không may bị mất bằng lái xe máy, việc xác định xem mình có đủ điều kiện để cấp lại giấy phép lái xe mà không cần thi lại sát hạch hay không phụ thuộc vào tình trạng của bằng lái đó trước khi bị mất. Căn cứ theo Điều 36 của Thông tư 12/2017/TT-BGTVT (đã được bổ sung, sửa đổi bởi Thông tư 05/2023/TT-BGTVT), quy định về việc cấp lại giấy phép lái xe bị mất được nêu rõ.
Theo đó, người mất bằng lái xe và có tên trong hồ sơ quản lý sát hạch của cơ quan chức năng, không thuộc trường hợp đang bị cơ quan có thẩm quyền thu giữ hoặc xử lý vi phạm, sẽ được xem xét cấp lại giấy phép lái xe. Tuy nhiên, điều kiện về việc có phải thi sát hạch lại hay không sẽ tùy thuộc vào thời điểm bằng lái bị mất so với thời hạn sử dụng của nó (đối với các hạng có thời hạn).
Mất bằng lái xe máy còn hạn sử dụng hoặc hết hạn dưới 3 tháng
Đối với bằng lái xe máy các hạng A1, A2, A3, do đặc thù là không có thời hạn sử dụng, nên khi bị mất, về cơ bản được coi là mất bằng lái xe còn hạn sử dụng. Tương tự, nếu bạn làm mất bằng lái xe các hạng khác (có thời hạn) mà bằng đó vẫn còn hạn sử dụng hoặc chỉ mới hết hạn sử dụng dưới 03 tháng, bạn sẽ thuộc vào trường hợp này.
Theo quy định, khi thuộc trường hợp mất bằng lái xe còn hạn hoặc hết hạn dưới 03 tháng, bạn sẽ được xét cấp lại giấy phép lái xe mà không phải thi sát hạch lại bất kỳ phần nào (lý thuyết hay thực hành). Bạn chỉ cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo yêu cầu và nộp tại cơ quan có thẩm quyền để được xem xét cấp lại bằng lái xe mới.
Mất bằng lái xe máy đã hết hạn sử dụng từ 3 tháng trở lên
Trường hợp này chủ yếu áp dụng cho người làm mất bằng lái xe các hạng có thời hạn (không phải A1, A2, A3) và bằng đó đã hết hạn sử dụng từ 03 tháng trở lên. Nếu bạn bị mất bằng lái xe trong tình huống này, quy định yêu cầu bạn phải thi sát hạch lại một phần hoặc toàn bộ nội dung tùy thuộc vào thời gian bằng lái đã hết hạn:
- Nếu bằng lái đã hết hạn sử dụng từ 03 tháng đến dưới 01 năm: Bạn phải thi sát hạch lại phần lý thuyết để được cấp lại giấy phép lái xe.
- Nếu bằng lái đã hết hạn sử dụng từ 01 năm trở lên: Bạn bắt buộc phải thi sát hạch lại cả phần lý thuyết và thực hành giống như khi bạn thi bằng lần đầu.
Tuy nhiên, cần nhấn mạnh lại rằng, đối với bằng lái xe máy hạng A1, A2, A3, do không có thời hạn sử dụng, quy định thi sát hạch lại khi hết hạn từ 3 tháng trở lên thường không áp dụng. Người mất bằng lái xe máy A1, A2, A3 chỉ cần làm thủ tục xin cấp lại như trường hợp mất bằng còn hạn sử dụng.
Thủ tục xin cấp lại bằng lái xe máy bị mất
Khi bạn bị mất bằng lái xe máy (hạng A1, A2, A3) và muốn cấp lại giấy phép lái xe mới, quy trình thủ tục tương đối đơn giản và không quá phức tạp. Bạn cần chuẩn bị một bộ hồ sơ theo quy định và nộp tại cơ quan quản lý sát hạch thuộc Sở Giao thông Vận tải hoặc Cục Đường bộ Việt Nam.
Hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm các loại giấy tờ sau theo quy định tại khoản 2 Điều 36 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT (sửa đổi bởi Thông tư 05/2023/TT-BGTVT):
- Đơn đề nghị cấp lại giấy phép lái xe theo mẫu quy định. Bạn có thể tải mẫu đơn này trên website của các cơ quan Giao thông Vận tải hoặc nhận trực tiếp tại nơi nộp hồ sơ.
- Hồ sơ gốc của giấy phép lái xe (nếu bạn còn giữ được).
- Giấy khám sức khỏe của người lái xe do cơ sở y tế có thẩm quyền cấp, còn giá trị sử dụng (thường là trong vòng 6 tháng). Lưu ý đặc biệt đối với việc cấp lại giấy phép lái xe không thời hạn (A1, A2, A3), bạn có thể được miễn yêu cầu này tùy theo quy định chi tiết tại thời điểm nộp hồ sơ.
- Bản sao Chứng minh nhân dân (CMND) hoặc Căn cước công dân (CCCD) hoặc Hộ chiếu còn thời hạn. Khi đến nộp hồ sơ, bạn cần mang theo bản chính để đối chiếu thông tin cá nhân.
Khi đến nộp hồ sơ, bạn sẽ được yêu cầu chụp ảnh trực tiếp tại nơi tiếp nhận thủ tục. Sau khi nộp đủ hồ sơ hợp lệ và hoàn thành việc chụp ảnh, bạn cần đóng lệ phí theo quy định. Cơ quan chức năng sẽ kiểm tra thông tin của bạn trong hệ thống quản lý giấy phép lái xe. Nếu hồ sơ của bạn đáp ứng đủ điều kiện và không có vấn đề gì vướng mắc (ví dụ: không bị tạm giữ bằng, không có tên trong danh sách cấm cấp bằng), bạn sẽ được hẹn ngày nhận giấy phép lái xe mới. Thời gian chờ đợi để được cấp lại bằng lái xe máy thường khoảng 02 tháng kể từ ngày nộp đủ hồ sơ và lệ phí.
Tóm lại, việc mất bằng lái xe máy các hạng A1, A2, A3 tại Việt Nam thường không đòi hỏi bạn phải thi sát hạch lại. Do các hạng này không có thời hạn sử dụng, quy trình chủ yếu là thực hiện thủ tục hành chính để xin cấp lại giấy phép lái xe. Điều này giúp người điều khiển xe máy an tâm hơn khi không may gặp phải tình huống làm mất bằng lái xe. Brixton Việt Nam hy vọng thông tin này hữu ích cho quý độc giả.
FAQs – Những câu hỏi thường gặp
Mất bằng lái xe máy A1 có phải thi lại không?
Nếu bạn bị mất bằng lái xe máy hạng A1 (hoặc A2, A3), bạn sẽ không phải thi sát hạch lại lý thuyết hay thực hành vì các hạng bằng này không có thời hạn sử dụng. Bạn chỉ cần làm thủ tục hành chính để xin cấp lại giấy phép lái xe.
Hồ sơ cấp lại bằng lái xe máy bị mất gồm những gì?
Hồ sơ thường bao gồm đơn đề nghị cấp lại giấy phép lái xe, hồ sơ gốc (nếu còn), giấy khám sức khỏe (có thể được miễn cho A1/A2/A3 tùy quy định), bản sao CMND/CCCD/Hộ chiếu và bản gốc để đối chiếu.
Mất bằng lái xe máy bao lâu thì được cấp lại?
Thời gian chờ để được cấp lại bằng lái xe máy sau khi nộp đủ hồ sơ hợp lệ và chụp ảnh thường là khoảng 02 tháng.
Nộp hồ sơ cấp lại bằng lái xe máy ở đâu?
Bạn có thể nộp hồ sơ xin cấp lại giấy phép lái xe tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ thuộc Sở Giao thông Vận tải tỉnh/thành phố nơi bạn sinh sống hoặc Cục Đường bộ Việt Nam.
Có cần giấy khám sức khỏe khi cấp lại bằng lái xe máy A1 bị mất không?
Đối với việc cấp lại giấy phép lái xe không thời hạn như A1, A2, A3, theo quy định mới, bạn có thể được miễn yêu cầu nộp giấy khám sức khỏe. Tuy nhiên, nên kiểm tra lại quy định cụ thể tại cơ quan tiếp nhận hồ sơ để đảm bảo.
