Mùa mưa thường đi kèm với những trận ngập lụt bất ngờ, gây khó khăn và tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho người điều khiển phương tiện giao thông. Lái xe qua đường ngập đòi hỏi sự cẩn trọng và trang bị kiến thức cần thiết để đảm bảo an toàn cho bản thân, hành khách và bảo vệ chiếc xe của bạn khỏi những hư hỏng nghiêm trọng như thủy kích hay chập điện. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những kinh nghiệm quý báu để vượt qua những cung đường ngập một cách an toàn nhất.
Chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi lái xe qua đường ngập
Đối mặt với tình trạng đường sá bị ngập lụt đòi hỏi người lái xe phải có sự chuẩn bị và đánh giá cẩn thận ngay từ đầu. Trước hết, việc theo dõi dự báo thời tiết là cực kỳ quan trọng để nắm bắt thông tin về lượng mưa và khả năng xảy ra ngập úng trên các tuyến đường bạn dự định đi qua. Nếu có thể, hãy chủ động tìm hiểu các tuyến đường thay thế ít bị ảnh hưởng bởi nước ngập để tránh hoàn toàn việc phải di chuyển trong điều kiện nguy hiểm.
Hiểu rõ khả năng “lội nước” của chiếc xe mình đang sử dụng cũng là một phần không thể thiếu trong công tác chuẩn bị. Mỗi dòng xe có thiết kế khác nhau, đặc biệt là vị trí ống hút gió, yếu tố quyết định trực tiếp đến khả năng xe có thể đi qua mực nước sâu bao nhiêu mà không bị nước tràn vào động cơ gây hư hại. Hãy kiểm tra thông số kỹ thuật của xe hoặc tìm hiểu thông tin từ nhà sản xuất để biết giới hạn an toàn của xe bạn khi lái xe qua đường ngập nước.
Đánh giá tình hình và các bước cần làm trước khi vượt qua vùng ngập
Khi buộc phải di chuyển đến khu vực bị ngập, bước đầu tiên là dừng lại và cẩn thận đánh giá độ sâu của mực nước. Đừng vội vàng lao xe vào vùng ngập mà chưa xác định được tình hình. Bạn có thể quan sát các xe khác di chuyển qua hoặc nhìn vào lề đường, gốc cây, trụ đèn để ước lượng mực nước. Nếu nước sâu quá tâm bánh xe hoặc gần chạm đến ngưỡng cửa, nguy cơ xe bị thủy kích hoặc hư hại các hệ thống khác là rất cao, bạn nên quay đầu tìm đường khác hoặc chờ nước rút bớt.
Một thao tác quan trọng trước khi cho xe tiến vào vùng nước sâu là tắt hệ thống điều hòa không khí (AC). Quạt gió của hệ thống điều hòa nằm ở khoang động cơ có thể hút nước vào sâu bên trong nếu hoạt động khi xe di chuyển trong nước ngập, gây hư hỏng nghiêm trọng. Việc tắt AC cũng giúp giảm tải cho động cơ, cho phép xe tập trung toàn bộ sức kéo để vượt qua vùng ngập. Ngoài ra, bạn cũng nên tắt bớt các thiết bị điện không thực sự cần thiết khác như màn hình giải trí, loa đài để tránh nguy cơ chập điện trong môi trường ẩm ướt.
Sử dụng hệ thống đèn chiếu sáng cũng là điều cần thiết khi di chuyển trong điều kiện trời mưa và đường ngập. Bật đèn cốt (pha thấp) hoặc đèn gầm (đèn sương mù) giúp tăng tầm nhìn của bạn, đặc biệt là trong điều kiện ánh sáng yếu hoặc trời âm u. Đèn còn giúp các phương tiện khác dễ dàng nhận biết sự có mặt của xe bạn, giảm nguy cơ va chạm, đồng thời ánh sáng chiếu xuống mặt đường cũng phần nào giúp bạn đánh giá được độ sâu của mực nước phía trước, nơi bạn sắp đi tới.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Dán PPF Ô Tô Tại Quảng Ngãi: Lựa Chọn Tối Ưu Bảo Vệ Sơn Xe
- Chọn xe máy điện hot nhất phù hợp học sinh nam
- Khám Phá Màn Hình Android 13 Inch Nâng Tầm Trải Nghiệm Lái Xe
- Kia Syros: Hé Lộ Mẫu SUV Cỡ Nhỏ Mới Nhất
- Cách Drift Xe Ô Tô: Hướng Dẫn Kỹ Thuật Toàn Diện
Kỹ thuật lái xe an toàn khi di chuyển trong nước
Khi đã quyết định cho xe di chuyển qua đường ngập, việc lựa chọn số phù hợp là yếu tố cốt lõi. Đối với xe số sàn, hãy chuyển về số 1 hoặc số 2. Đối với xe số tự động, sử dụng chế độ bán tự động và về số D1 hoặc D2, hoặc sử dụng lẫy chuyển số (nếu có) để về số 1 hoặc 2. Đi số thấp giúp động cơ tạo ra lực kéo lớn nhất ở vòng tua máy vừa phải, giúp xe có đủ sức mạnh để di chuyển ổn định trong môi trường nước có sức cản lớn.
Trong suốt quá trình lái xe qua đường ngập, nguyên tắc vàng là giữ đều chân ga và duy trì tốc độ ổn định, chậm rãi. Tốc độ lý tưởng thường là khoảng 10-15 km/h, đủ chậm để không tạo ra sóng nước lớn tràn vào khoang máy hoặc ống xả, nhưng cũng không quá chậm khiến xe mất đà. Tránh tăng ga đột ngột hoặc giảm ga bất ngờ. Việc tăng ga mạnh có thể đẩy nước vào cổ hút gió, còn giảm ga đột ngột hoặc phanh gấp trong nước sâu có thể khiến nước dễ dàng tràn ngược vào ống xả, gây chết máy tức thời. Nếu bắt buộc phải giảm tốc, hãy kết hợp rà nhẹ chân phanh trong khi vẫn giữ đều ga ở vòng tua máy tương đối cao.
Giữ khoảng cách đủ xa với xe phía trước là một biện pháp phòng ngừa tai nạn hiệu quả khi lái xe đường ngập. Điều kiện đường sá không tốt, tầm nhìn hạn chế và khả năng phanh giảm sút trong nước khiến việc xử lý các tình huống bất ngờ trở nên khó khăn hơn. Khoảng cách an toàn cho phép bạn có thêm thời gian và không gian để phản ứng nếu xe phía trước dừng đột ngột hoặc gặp sự cố, tránh việc bạn phải phanh gấp hoặc dừng lại giữa dòng nước.
Nên cố gắng đi vào khu vực trung tâm của làn đường nếu có thể và an toàn. Thông thường, các con đường được thiết kế với phần giữa cao hơn hai bên lề để thoát nước. Do đó, khu vực giữa đường thường có mực nước nông hơn so với hai bên. Tuy nhiên, hãy luôn đảm bảo bạn di chuyển đúng làn đường của mình và cẩn thận quan sát các phương tiện khác. Tuyệt đối tránh di chuyển song song hoặc quá gần các loại xe lớn như xe tải, xe buýt, xe container. Những chiếc xe này khi di chuyển trong nước sẽ tạo ra những con sóng mạnh có thể dễ dàng hất nước văng vào khoang động cơ của xe bạn, gây nguy hiểm.
Xử lý sau khi thoát khỏi vùng ngập nước
Khi chiếc xe đã vượt qua vùng nước ngập thành công và đi lên đoạn đường khô ráo hơn, đừng vội tắt máy ngay lập tức. Hãy giữ cho động cơ tiếp tục nổ và chạy không tải khoảng 10 đến 15 phút. Việc này giúp hơi nóng từ động cơ và hệ thống ống xả làm bay hơi lượng nước nhỏ có thể đã lọt vào các chi tiết máy hoặc hệ thống ống xả, giảm thiểu nguy cơ ăn mòn hoặc hư hỏng về sau.
Trong lúc động cơ đang chạy không tải, bạn nên rà nhẹ chân phanh nhiều lần. Nước có thể làm ướt má phanh và đĩa phanh, làm giảm hiệu quả phanh. Việc rà phanh nhẹ nhàng giúp tạo ra nhiệt ma sát làm khô má phanh và đĩa phanh, khôi phục lại hiệu suất phanh tối ưu, đảm bảo an toàn cho những đoạn đường tiếp theo. Hãy thực hiện thao tác này một cách cẩn thận và quan sát xung quanh.
Bảo dưỡng và kiểm tra xe sau khi lội nước
Sau khi xe đã từng đi qua vùng nước ngập, đặc biệt là những vùng nước bẩn, việc đưa xe đi kiểm tra và bảo dưỡng là cực kỳ quan trọng, ngay cả khi xe không có dấu hiệu bất thường. Nước bẩn có thể chứa hóa chất, bùn đất và rác thải, gây hại không chỉ cho ngoại thất xe như lớp sơn mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến gầm xe, hệ thống treo, hệ thống phanh và các chi tiết kim loại khác, dẫn đến gỉ sét và ăn mòn theo thời gian.
Hãy nhanh chóng rửa sạch xe, đặc biệt là khu vực gầm xe để loại bỏ bùn đất và các tạp chất bám dính. Sau đó, bạn nên đưa xe đến garage uy tín để kiểm tra toàn diện. Các hạng mục cần chú ý bao gồm: kiểm tra dầu máy và dầu hộp số (nếu dầu có màu cà phê sữa là dấu hiệu nước đã lọt vào), kiểm tra hệ thống phanh, hệ thống lái, hệ thống treo, các chi tiết cao su và bạc đạn, và đặc biệt là toàn bộ hệ thống điện. Nước là “kẻ thù” của hệ thống điện, có thể gây chập, đoản mạch hoặc ăn mòn các mối nối, dẫn đến hư hỏng các bộ phận điều khiển điện tử đắt tiền. Việc kiểm tra và xử lý sớm giúp ngăn chặn các hư hại tiềm ẩn, tiết kiệm chi phí sửa chữa lớn trong tương lai và đảm bảo an toàn vận hành cho xe.
Cách xử lý khi xe bị chết máy hoặc thủy kích giữa đường ngập
Tình huống tồi tệ nhất khi lái xe qua đường ngập là xe bất ngờ bị chết máy. Đây là dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng, thường do nước đã tràn vào động cơ (hay còn gọi là hiện tượng thủy kích) hoặc hệ thống điện bị ngập. Khi gặp phải tình huống này, nguyên tắc quan trọng nhất cần ghi nhớ là: KHÔNG BAO GIỜ CỐ GẮNG KHỞI ĐỘNG LẠI ĐỘNG CƠ.
Việc cố gắng đề nổ khi nước đã vào buồng đốt sẽ tạo ra phản lực cực lớn do nước không thể nén được, gây cong hoặc gãy tay biên, làm hỏng piston và xilanh, dẫn đến hư hỏng động cơ cực kỳ nặng nề và chi phí sửa chữa rất cao, thậm chí phải thay cả cụm động cơ. Thay vào đó, hãy thực hiện các bước sau một cách bình tĩnh:
- Chuyển cần số về vị trí N (Neutral): Điều này giúp xe tự do di chuyển, thuận lợi cho việc đẩy xe vào vị trí an toàn hơn nếu có thể, hoặc chuẩn bị cho việc cứu hộ kéo xe.
- Không cắm chìa khóa vào ổ khóa (đối với xe đời cũ) hoặc không nhấn nút khởi động: Ngay lập tức ngắt mọi khả năng cấp điện cho hệ thống khởi động động cơ.
- Quan sát mực nước trước khi mở cửa: Nếu mực nước bên ngoài cao hơn mép dưới của cửa xe, tuyệt đối không mở cửa để tránh nước tràn vào khoang nội thất, gây hư hại nặng nề cho hệ thống điện, thảm sàn và các chi tiết nội thất khác. Thay vào đó, hãy hạ cửa kính (nếu hệ thống điện còn hoạt động) và leo ra ngoài qua cửa sổ.
- Mở nắp capo và tháo cọc bình ắc quy: Sử dụng dụng cụ phù hợp để tháo lần lượt cọc âm (-) rồi cọc dương (+) của bình ắc quy. Việc này nhằm cắt hoàn toàn nguồn điện của xe, ngăn ngừa nguy cơ chập điện trong môi trường ẩm ướt, bảo vệ các bộ điều khiển điện tử.
- Kiểm tra sơ bộ dầu nhớt: Nếu có thể, hãy dùng que thăm dầu để kiểm tra màu sắc của dầu máy. Nếu dầu chuyển sang màu vàng đục hoặc màu cà phê sữa, đó là dấu hiệu rõ ràng nước đã lọt vào động cơ.
- Gọi cứu hộ và liên hệ bảo hiểm: Đây là lúc cần đến sự trợ giúp chuyên nghiệp. Hãy gọi cho dịch vụ cứu hộ của hãng xe, garage quen thuộc hoặc dịch vụ cứu hộ giao thông. Nếu bạn có mua bảo hiểm thân vỏ xe kèm điều khoản bảo hiểm thủy kích, hãy liên hệ ngay với công ty bảo hiểm để được hướng dẫn các thủ tục cần thiết và hỗ trợ kéo xe về garage liên kết để kiểm tra và sửa chữa theo quy định.
Việc lái xe qua đường ngập luôn tiềm ẩn rủi ro, nhưng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, hiểu rõ kỹ thuật và biết cách xử lý đúng khi gặp sự cố, bạn có thể giảm thiểu đáng kể nguy hiểm và bảo vệ chiếc xe của mình. Những kinh nghiệm này hy vọng sẽ hữu ích cho bạn khi đối mặt với tình trạng ngập lụt.
Câu hỏi thường gặp
1. Mực nước sâu đến đâu thì không nên lái xe qua?
Thông thường, không nên cố gắng lái xe qua những đoạn đường ngập nước sâu quá tâm bánh xe. Ở mực nước này, nguy cơ nước tràn vào ống hút gió gây thủy kích hoặc làm hỏng các hệ thống điện dưới gầm xe là rất cao.
2. Tại sao không nên cố gắng khởi động lại xe khi bị chết máy giữa đường ngập?
Khi xe bị chết máy do ngập nước, khả năng cao là nước đã lọt vào buồng đốt. Nước không thể nén được, nên việc cố gắng đề nổ sẽ tạo ra lực phản hồi cực lớn, gây cong, gãy tay biên hoặc làm hỏng các bộ phận khác của động cơ (hiện tượng thủy kích), dẫn đến chi phí sửa chữa vô cùng đắt đỏ.
3. Việc tắt điều hòa khi đi qua đường ngập có thực sự cần thiết không?
Có, rất cần thiết. Quạt gió của hệ thống điều hòa thường nằm ở vị trí thấp trong khoang động cơ. Khi hoạt động trong môi trường nước ngập, quạt có thể hút nước vào sâu bên trong, gây hư hại cho hệ thống điều hòa và tiềm ẩn nguy cơ nước lọt vào các bộ phận quan trọng khác.
4. Nên kiểm tra xe những gì sau khi đã đi qua vùng ngập?
Sau khi đi qua vùng ngập, bạn nên rửa sạch xe, đặc biệt là gầm xe. Quan trọng hơn là kiểm tra các loại dầu (máy, hộp số) xem có bị nhiễm nước không, kiểm tra hệ thống phanh, hệ thống treo, các bạc đạn bánh xe, và toàn bộ hệ thống điện dưới gầm và trong khoang động cơ để phát hiện sớm các hư hại do nước gây ra.
5. Bảo hiểm xe có chi trả cho thiệt hại do thủy kích không?
Điều này phụ thuộc vào loại bảo hiểm bạn đã mua. Bảo hiểm thân vỏ xe cơ bản thường không bao gồm thiệt hại do thủy kích. Bạn cần mua thêm điều khoản bổ sung bảo hiểm thủy kích để được công ty bảo hiểm chi trả hoặc hỗ trợ một phần chi phí sửa chữa khi xe bị hư hỏng do ngập nước gây ra hiện tượng thủy kích.
Với những kiến thức và kinh nghiệm này, hy vọng bạn đọc sẽ luôn vững vàng tay lái và xử lý an toàn khi đối diện với những đoạn đường bị ngập lụt. Chúc bạn và chiếc xe của mình luôn an toàn trên mọi hành trình cùng Brixton Việt Nam.
