Nhà ống là kiểu kiến trúc phổ biến tại các đô thị Việt Nam, giải quyết bài toán tối ưu diện tích. Tuy nhiên, chính đặc điểm cấu trúc này lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng khi có sự cố cháy nổ xảy ra. Việc trang bị kiến thức và kỹ năng ứng phó là vô cùng cần thiết để bảo vệ tính mạng và tài sản của bạn khi đối mặt với cháy nổ nhà ống.
Nguy cơ đặc thù của nhà ống khi xảy ra hỏa hoạn
Các vụ cháy nổ xảy ra tại nhà ống thường gây ra hậu quả thương tâm hơn so với các loại hình nhà ở khác do cấu trúc đặc trưng. Nhà ống thường chỉ có một mặt tiền thông thoáng, ba mặt còn lại thường giáp với các công trình khác hoặc là tường đặc. Điều này làm giảm khả năng thông gió tự nhiên, khiến khói độc và khí nóng lan tỏa nhanh chóng theo chiều thẳng đứng lên các tầng trên, tạo thành cái bẫy nguy hiểm.
Thiết kế các tầng lầu theo kiểu “chuồng cọp” là một yếu tố gây tử vong cao. Các lồng sắt kiên cố bao quanh ban công hoặc cửa sổ gần như bịt kín mọi lối thoát hiểm phụ. Khi hỏa hoạn bùng phát, những lồng sắt này trở thành rào cản lớn, cản trở người bên trong thoát ra và gây khó khăn cực độ cho lực lượng cứu hộ tiếp cận từ bên ngoài. Mỗi phút giây chậm trễ đều có thể đánh đổi bằng tính mạng.
Hầu hết các căn nhà ống chỉ có duy nhất một lối ra vào chính ở tầng trệt. Việc thiếu các lối thoát hiểm phụ, hoặc nếu có thì lại bị khóa kín hoặc bị lấp đầy bởi đồ đạc, làm tăng đáng kể rủi ro mắc kẹt. Sự hoảng loạn trong đám cháy khiến việc tìm kiếm và mở các lối thoát càng trở nên khó khăn, đặc biệt là khi tầm nhìn bị hạn chế bởi khói dày đặc. Thống kê từ các vụ cháy cho thấy, nhiều nạn nhân không thể thoát ra ngoài chỉ vì không có lối đi hoặc không có kỹ năng cần thiết để xử lý tình huống.
Kỹ năng thoát hiểm khẩn cấp khi đối mặt hỏa hoạn
Đối mặt với một vụ cháy nổ nhà ống, điều quan trọng nhất là giữ bình tĩnh. Sự hoảng loạn có thể khiến bạn đưa ra những quyết định sai lầm, làm giảm cơ hội sống sót. Hãy dành vài giây để đánh giá tình hình: đám cháy ở đâu, mức độ lớn nhỏ, hướng gió thổi, có lối thoát nào khả thi không.
Nếu đám cháy còn nhỏ và bạn tự tin có thể xử lý, hãy nhanh chóng ngắt nguồn điện tổng để tránh chập cháy lan rộng hoặc bị điện giật. Sử dụng các thiết bị PCCC sẵn có như bình chữa cháy xách tay, nước, cát hoặc chăn ẩm để dập tắt đám cháy. Tuy nhiên, cần nhớ rằng bình chữa cháy gia đình chỉ hiệu quả với đám cháy nhỏ mới phát sinh.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Chi Tiết Mua Xe Sirius Trả Góp Cần Trả Trước Bao Nhiêu
- Giải đáp Exciter 2020 có mấy màu sắc chính xác
- Xe Ô Tô Porsche 7 Chỗ: Thực Hư và Tương Lai Phân Khúc
- Khám Phá Bản Đồ Dẫn Đường Đi Cho iPhone Tối Ưu Nhất
- Hướng dẫn Đặt vé xe đi Vinh online tiện lợi
Trong trường hợp đám cháy đã lớn và vượt quá khả năng kiểm soát, tuyệt đối không cố gắng dập lửa. Thay vào đó, hãy đóng chặt cửa phòng có cháy để hạn chế oxy và khói lan ra. Sử dụng vải, khăn, quần áo hoặc chăn màn nhúng nước bịt kín mũi, miệng để lọc bớt khói độc và hơi nóng. Khói độc là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các vụ cháy. Hãy bò sát mặt đất khi di chuyển, vì lớp không khí sạch và mát hơn thường nằm ở tầng thấp. Tìm đường thoát hiểm nhanh nhất ra ngoài theo lối đã được xác định trước (lối thoát hiểm chính, ban công, sân thượng nếu an toàn).
Hãy hô hoán thật to để cảnh báo người xung quanh và tìm sự giúp đỡ. Nếu không thể thoát ra ngoài, hãy cố gắng di chuyển đến khu vực thoáng khí như ban công (nếu không có “chuồng cọp” kín), cửa sổ, hoặc sân thượng. Dùng các vật phát tín hiệu như đèn pin, quần áo màu sáng để thu hút sự chú ý của lực lượng cứu hộ. Tuyệt đối không trốn vào nhà vệ sinh hoặc những góc nhà kín vì những nơi này dễ bị tích tụ khói độc và sập đổ.
Người thực hiện kỹ năng bò thấp thoát khỏi đám khói trong vụ cháy nhà ống
Cải tạo và thiết kế tăng cường an toàn phòng cháy chữa cháy
Việc điều chỉnh thiết kế ngay từ đầu hoặc cải tạo lại nhà ống hiện tại có thể nâng cao đáng kể mức độ an toàn PCCC. Theo khuyến cáo của các chuyên gia kiến trúc, mỗi tầng nhà ống nên có ít nhất một ban công hoặc cửa sổ có thể mở ra ngoài để làm lối thoát hiểm phụ hoặc nơi trú ẩn tạm thời.
Tạo lối thoát khói hiệu quả là yếu tố quan trọng. Thiết kế giếng trời là một giải pháp tốt, nhưng không nên bịt kín hoàn toàn phần trên. Thay vào đó, có thể sử dụng khung thép và kính chịu lực phía trên, đảm bảo an ninh nhưng vẫn tạo khe hở hoặc cơ chế mở để khói thoát ra ngoài nhanh chóng khi cần. Giếng trời còn giúp lấy sáng và thông khí cho ngôi nhà, tăng sự thoáng đãng.
Đối với “chuồng cọp” làm bằng lưới sắt ở ban công hoặc cửa sổ, giải pháp an toàn là không nên lắp đặt. Nếu đã lắp, cần biến nó thành dạng cửa có thể mở được từ bên trong bằng chốt đơn giản hoặc chìa khóa dễ tiếp cận. Chìa khóa nên được treo ở vị trí cố định, dễ thấy và gần cửa để có thể lấy ngay khi cần thiết.
Hệ thống báo cháy tự động cũng là một trang bị cần thiết. Cảm biến khói hoặc nhiệt được lắp đặt ở các khu vực nhạy cảm sẽ phát hiện sớm dấu hiệu cháy và phát tín hiệu cảnh báo, giúp mọi người có thời gian phản ứng nhanh hơn, đặc biệt là vào ban đêm khi mọi người đang ngủ. Việc đầu tư vào hệ thống này là đầu tư cho sự an toàn của cả gia đình.
Đối với cửa ra vào chính ở tầng trệt, nơi thường là lối thoát hiểm duy nhất, cần đảm bảo có thể mở được nhanh chóng trong mọi tình huống. Nếu sử dụng cửa cuốn, bắt buộc phải trang bị bộ lưu điện để cửa vẫn hoạt động khi mất điện, và có thêm bộ tời tay để mở cửa thủ công trong trường hợp khẩn cấp. Chìa khóa cửa chính cũng nên được đặt ở vị trí cố định, dễ lấy để tránh mất thời gian tìm kiếm khi khẩn cấp.
Trang bị thiết bị PCCC thiết yếu cho ngôi nhà của bạn
Bên cạnh việc cải tạo cấu trúc, việc trang bị đầy đủ các thiết bị PCCC cơ bản là vô cùng quan trọng. Các thiết bị này có thể là công cụ cứu mạng hữu hiệu trước khi lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp đến nơi.
Thang dây thoát hiểm hoặc ống tụt là giải pháp hiệu quả để thoát nạn qua ban công hoặc cửa sổ từ các tầng cao. Nên chọn loại có chiều dài phù hợp với chiều cao ngôi nhà và có khả năng chịu tải tốt (thường khoảng 150kg). Cần tập luyện cách sử dụng và xác định điểm neo chắc chắn (như thành cửa sổ, ban công) trước khi sự cố xảy ra.
Mặt nạ lọc khói độc là thiết bị không thể thiếu. Nó giúp lọc các khí độc hại như CO, SO2 trong khói cháy, cho phép bạn hít thở an toàn trong khoảng 40 phút, đủ thời gian để tìm đường thoát ra ngoài. Nên chọn loại mặt nạ có trùm đầu chống bắt lửa và lớp phủ màng bạc nhôm để bảo vệ đầu khỏi sức nóng bức xạ.
Chăn chống cháy, còn gọi là chăn dập lửa, được làm từ sợi thủy tinh chịu nhiệt độ cao (tới 700 độ C). Khi quấn quanh người, chăn này giúp cách nhiệt và bảo vệ cơ thể khỏi ngọn lửa khi di chuyển qua khu vực cháy. Nó cũng có thể được dùng để dập tắt đám cháy nhỏ trên quần áo hoặc các vật dụng khác.
Bình chữa cháy xách tay là thiết bị cơ bản cần có ở mỗi nhà. Cần lưu ý loại bình phù hợp với các loại đám cháy khác nhau (gỗ, giấy, xăng, dầu, điện). Bình chữa cháy chỉ hiệu quả với đám cháy nhỏ mới bùng phát. Không nên sử dụng nước hoặc một số loại bình cho đám cháy liên quan đến điện hoặc kim loại kiềm. Bình cần được đặt ở nơi dễ thấy, dễ lấy, tránh ánh nắng trực tiếp và kiểm tra định kỳ để đảm bảo còn hoạt động tốt.
Duy trì ý thức phòng ngừa cháy nổ hàng ngày
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, việc duy trì ý thức phòng ngừa cháy nổ trong sinh hoạt hàng ngày là yếu tố then chốt để giảm thiểu nguy cơ. Tuyệt đối không tàng trữ các hóa chất dễ bắt lửa như xăng, dầu, dung môi hữu cơ với số lượng lớn trong nhà.
Các vật dụng, đồ đạc làm từ chất liệu dễ cháy như giấy, vải, gỗ cần được sắp xếp gọn gàng, tránh xa nguồn nhiệt, bếp nấu, ổ cắm điện hoặc các thiết bị sinh nhiệt khác. Lối đi lại, đặc biệt là cầu thang và lối thoát hiểm chính, phải luôn thông thoáng, không để đồ đạc chắn ngang.
Hoạt động thờ cúng, đốt vàng mã cần được thực hiện ở nơi an toàn, có không gian thoáng và xa các vật liệu dễ cháy. Luôn có biện pháp kiểm soát tàn tro (dùng thùng kim loại), và đảm bảo dập tắt hoàn toàn tàn tro bằng nước trước khi thu gom. Tuyệt đối không đốt vàng mã trong nhà hoặc hành lang chung cư.
Luôn tập thói quen kiểm tra và ngắt nguồn điện cho các thiết bị khi không sử dụng, rút phích cắm khi ra khỏi nhà. Kiểm tra kỹ bếp ga, van bình ga sau khi nấu ăn. Hệ thống đường dây điện trong nhà cần được kiểm tra, bảo trì định kỳ bởi thợ chuyên nghiệp. Thay thế ngay các thiết bị điện, dây dẫn bị hỏng hóc, cũ mục để tránh nguy cơ chập điện gây cháy. Lắp đặt aptomat chống giật cho toàn bộ hệ thống điện.
Giảm thiểu thiệt hại sau cháy nổ: Sự hỗ trợ cần thiết
Mặc dù đã thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng ngừa và trang bị kỹ năng thoát hiểm, nguy cơ cháy nổ vẫn luôn hiện hữu do những yếu tố bất ngờ hoặc khách quan. Khi sự cố xảy ra, thiệt hại về tài sản có thể là rất lớn. Việc phục hồi sau thảm kịch là một quá trình khó khăn và tốn kém.
Trong bối cảnh đó, các giải pháp bảo vệ tài chính như bảo hiểm cháy nổ nhà ở đóng vai trò quan trọng. Bảo hiểm không ngăn chặn được hỏa hoạn, nhưng giúp giảm thiểu gánh nặng tài chính sau khi xảy ra sự cố. Các gói bảo hiểm cháy nổ nhà tư nhân thường bồi thường cho những thiệt hại về cấu trúc ngôi nhà và tài sản bên trong do các nguyên nhân cháy, nổ, sét đánh, thậm chí là các sự kiện liên quan như động đất, giông bão (tùy theo phạm vi bảo hiểm).
Ngoài ra, một số gói bảo hiểm còn bao gồm các quyền lợi mở rộng như hỗ trợ chi phí thuê chỗ ở tạm thời trong thời gian ngôi nhà được sửa chữa hoặc xây dựng lại. Điều này giúp gia đình có nơi nương tựa ổn định sau khi mất đi nơi ở do cháy. Việc chủ động tìm hiểu và trang bị một gói bảo hiểm phù hợp là biện pháp cần thiết để đảm bảo sự phục hồi nhanh chóng sau những tổn thất không mong muốn.
Câu hỏi thường gặp về an toàn cháy nổ nhà ống
Tại sao nhà ống lại nguy hiểm hơn khi xảy ra cháy?
Nhà ống thường có cấu trúc kín, chỉ một mặt tiền thông thoáng, thiếu lối thoát hiểm phụ và dễ tích tụ khói độc lan nhanh theo phương thẳng đứng. Thiết kế “chuồng cọp” cũng là rào cản lớn cho việc thoát nạn và cứu hộ.
Tôi nên làm gì ngay khi phát hiện cháy trong nhà ống?
Giữ bình tĩnh là ưu tiên hàng đầu. Ngắt điện nếu có thể, hô hoán cảnh báo. Nếu đám cháy nhỏ, dùng bình chữa cháy hoặc nước để dập. Nếu đám cháy lớn, đóng cửa phòng cháy, dùng khăn ẩm bịt mũi miệng và bò thấp tìm đường thoát hiểm ra ngoài.
Những thiết bị PCCC nào là cần thiết cho nhà ống?
Các thiết bị thiết yếu bao gồm thang dây thoát hiểm, mặt nạ lọc khói độc, chăn chống cháy và bình chữa cháy xách tay. Cần đảm bảo các thiết bị này luôn sẵn sàng và mọi thành viên trong gia đình đều biết cách sử dụng.
Cần lưu ý gì khi cải tạo nhà ống để tăng an toàn PCCC?
Nên tạo thêm các lối thoát hiểm phụ ở ban công hoặc cửa sổ (không làm “chuồng cọp” kín). Thiết kế giếng trời có khả năng thoát khói. Lắp đặt hệ thống báo cháy và đảm bảo cửa chính có thể mở nhanh chóng ngay cả khi mất điện.
Cháy nổ nhà ống là một rủi ro tiềm ẩn trong cuộc sống đô thị. Việc trang bị kiến thức về phòng ngừa, kỹ năng thoát hiểm thành thạo và chuẩn bị sẵn sàng các phương tiện hỗ trợ là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và những người thân yêu. Hãy biến ngôi nhà của bạn thành nơi an toàn nhất có thể bằng cách chủ động thực hiện các biện pháp phòng cháy chữa cháy. Luôn cập nhật thông tin hữu ích từ Brixton Việt Nam.
